Konstruksiyalar

108. Egilishda qiya kesimlarning mustahkamligini birgina 
ko‘ndalang armatura hisobiga ta’minlash mumkinmi?
Mazkur savolga javob berishda bitta koordinata o‘qidagi tash-
qi kuchlardan hosil bo‘lgan eguvchi 
momentni, ko‘ndalang armaturaning 
yuk ko‘tarish qobiliyatini aniqlovchi 
epyura bilan o‘zaro birlashtirilsa oson 
bo‘ladi M
sw
=q
sw
c
2
/2. 50-rasmda ko‘rsa-
tilgan misollarda a) teng taqsimlangan 
yuk bilan yuklangan balka, b) to‘plan-
gan kuchlar bilan yuklangan balka, 
v) teng taqsimlangan yuklar qo‘yilgan 
konsol – M
sw
 epyura M epyurani ke-
sib o‘tadi. Ushbu uchastkalarda (shtrix-
langan zona) kesimning mustahkamli-
gi ta’minlanmaydi. Agar q
sw
 ni oshirsak 
M
sw
 parabola yanada egriroq bo‘ladi, mustahkamlik taqchilli-
gi kamayadi, lekin baribir oz bo‘lsada saqlanadi. Shunday qilib, 
birgina ko‘ndalang armatura bilan, uni miqdorini qancha ko‘p 
oshirgan bilan qiya kesimlar mustahkamligini ta’minlay olmay-
di, baribir bo‘ylama armatura talab qilinadi.