Konstruksiyalar

7. Nima uchun betonni siqilishda prizmatik va kub  
mustahkamliklarga ajratiladi?
Prizmatik mustahkamlik R
b
 konstruksiyadagi betonning 
mustahkamligiga mos keladi. Uni aniqlash uchun 150×150×600 
mm o‘lchamdagi standart prizmalar sinaladi. Lekin prizma-
larni tayyorlashga kub namunalar tayyorlashga nisbatan to‘rt 

---

10
marta ko‘proq beton sarflanadi. Prizmani sinash juda murak-
kab (presda uni markazlashtirish uchun ko‘p vaqt sarflana-
di) bo‘lib, qo‘shimcha o‘lchov asboblari talab qilinadi. Shu-
ning uchun qurilish amaliyotida prizmalarni sinash o‘rniga 
tomonlari 150×150×150 mm bo‘lgan kub namunalar sinaladi. 
Kub namunalarning R mustahkamligi R
b
 ga nisbatan 33...37% 
yuqoridir (buning sababi press plitalari bilan kubning qirralari 
orasidagi ishqalanish kuchi mavjudligi bilan tushuntiriladi). R
b
 
va R bir-biri bilan empirik bog‘liqlik orqali ifodalanadi: 
R
b
 = (0,77– 0,001R)R