Конституция – бу ҳаётимиз ҳУҚУҚий кафолати

Yer geologiyasining Neogen davrida (bundan 25—10 mln yilliklar oralig’ida) Orolbo’yi va Qizilqumda juda keng pasttekisliklar qaror topdi. Orol cho’kmasi Yuqori Neogenning oxirida tarkib topa boshladi. O’rta to’rtlamchi davrda Amudaryo Qoraqum pasttekisligini to’ldirib, shimol tomon buriladi. Unga Zarafshon daryosi irmoqlari qo’shilganda eng avvalo O’zboy orqali Kaspiy dengizi janubi-g’arbiy qismiga kelib quyiladi. Qizilqum va Qoraqum Amudaryo, Sirdaryo va Zarafshon daryolari loy yotqiziqlari asosida vujudga kelgan. Avestodagi “Tur” asosida Turon pasttekisligi deb atala boshlagan. Arablar bosqinidan keyin Movarounnahr, Rossiya bosqinidan keyin Turkiston, 1924-yilda markaz tashabbusi bilan o’tkazilgan ma’muriy-hududiy chegaralanishi natijasida “O’rta Osiyo” toponomiyasi tarix sahifasida muhrlandi. 1924—1991-yil avgust oxiridan boshlab imperiya kengligidagi ittifoqdosh respublikalar alohida mustaqil ichki va tashqi siyosat olib boruvchi milliy davlatlarning tarix sahifasi boshlandi.

• Yer geologiyasining Neogen davrida (bundan 25—10 mln yilliklar oralig’ida) Orolbo’yi va Qizilqumda juda keng pasttekisliklar qaror topdi. Orol cho’kmasi Yuqori Neogenning oxirida tarkib topa boshladi. O’rta to’rtlamchi davrda Amudaryo Qoraqum pasttekisligini to’ldirib, shimol tomon buriladi. Unga Zarafshon daryosi irmoqlari qo’shilganda eng avvalo O’zboy orqali Kaspiy dengizi janubi-g’arbiy qismiga kelib quyiladi. Qizilqum va Qoraqum Amudaryo, Sirdaryo va Zarafshon daryolari loy yotqiziqlari asosida vujudga kelgan. Avestodagi “Tur” asosida Turon pasttekisligi deb atala boshlagan. Arablar bosqinidan keyin Movarounnahr, Rossiya bosqinidan keyin Turkiston, 1924-yilda markaz tashabbusi bilan o’tkazilgan ma’muriy-hududiy chegaralanishi natijasida “O’rta Osiyo” toponomiyasi tarix sahifasida muhrlandi. 1924—1991-yil avgust oxiridan boshlab imperiya kengligidagi ittifoqdosh respublikalar alohida mustaqil ichki va tashqi siyosat olib boruvchi milliy davlatlarning tarix sahifasi boshlandi.
• O’rta Osiyo mintaqalarining chagarasi joylashishiga nazar solsak, rang-barang landshaft gavdalanadi. Xuddi shu rang-baranglikni osmono’par baland tog’lar, dasht, yarim dasht, daryo havzalari va irmoqlari, ko’l, buloq, tepalik va qirlar namoyon qiladi. Sho’ro davrida O’rta Osiyo qadimshunos olimlari tomonidan ibtidoiy manzilgohlar, o’troq va chorvadorlarning mozor-qo’rg’onlari, shaharcha va shaharlarda keng ko’lamda arxeologik izlanishlar olib borilgani ma’lum. Izlanishlar natijalari monografiya, to’plam, risola, tezis va xalqaro va Markaziy Osiyo bo’yicha bo’yicha ilmiy konferensiyalar materiallarida aks ettirildi.