Конспект қилиш учун 10-та мавзу: Фалсафа фанининг предмети, муаммолар доираси ва вазифаси

idealistikmonizm,  deb atalgan.

         Faylasuflar  orasida  duyoning  asosini  bir  narsa  emas  balki  ikki  narsa  ham   g‘oya  /ruh/,  ham  materiya  tashkil  qiladi  deyuvchilar  ham  mavjud  bo‘lgan. Masalan,  yangi  zamon  falsafasida  fransuz  faylasufi  Rene  Dekart  substansiya  muammosini  qarab  chiqar  ekan  u  dunyoning  asosida  ham  materiya  ham   g‘oya /yoki  ruh/  yotadi  deydi. Bunday  qarash  dualizm  deb  ataladi. Dualizm  ta’limotining  tarafdorlari  dunyoning  asosiga  bir-biriga  bog‘liq  bo‘lmagan ham materiya ham  ruh  / g‘oya/ni qo‘yishib, ular  o‘rtasida  hech  bir  umumiylik  yo‘q  deyishadi. Dualizm  ta’limoti  odatda  teologik  va  ilmiy  tafakkurning  o‘zaro  sig‘ishmasligining  o‘ziga  xos  ifodasi  sifatida  paydo  bo‘ldi.

         Substansiya  muammosini  hal  qilishda  monistik  va  dualistik  qarashlardan  farqli  plyuralistik  qarashlar  ham  mavjud. Plyuralistik  qarashlardan  iborat  plyuralizm  ta’limoti  nuqtai  nazaricha, dunyoning  asosini  yakka  bir  narsa  emas balki  ko‘p  narsalar  tashkil  qiladi.