Konfransinin

 

LAYLARIN HİDRAVLİKİ YARILMASI 

 

Tələbə:                                                     Elmi rəhbər: 

İsmayılov Sübhan Ceyhun oğlu      dos. Məlikov Hacı Xəlil oğlu 

III kurs, qrup 287.5 

 

Layın hidravliki yarılması yeni çatlar yaranır və mövcud 

çatlar  genişlənir.Hidravlik  yarılma  olandan  sonra  quyunun 

hasilatı  10  dəfə  artır.Yəni,əmələ  gəlmiş  yarıqlarla  quyuya 

məhsuldar laylardan axın baş verir.Hidravlik yarılma üsulunda 

quyuya  iri  dənəli  qumla  qarışdırılmış  mayenin  böyük  təzyiq 

altında  vurulmasıdır.Quyudibinə  düşən  təzyiq  hidrostatik 

basqıdan  iki  dəfə  böyük  olmalıdır  ki,lay  yarılsın.Birinci 

məsaməliyi  böyük  olan  lay  yarılır,sonra  isə  məsaməliyi  kiçik 

olan  lay  yarılır.Hidravlik  yarılma  dayandıqdan  sonra  təzyiq 

azaldıqına  görə  əmələ  gəlmiş  laylar  tutulmağa  çalışır,lakin 

maye ilə laya vurulmuş qum dənələri buna imkan vermir. 

Layların hidravlik yarılması zamanı aşağıdakıları bilmək 

lazımdır; 

-Mayenin laya daxil olma dərinliyi; 

-Yuxarıda və aşağıda yerləşən süxurların yatma dərinliyi; 

-Laylar yarılan zaman emələ gələn gərginliyin qiyməti. 

---

71 

 

Layların 

hidravlik 

yarılması 

aşağıdakı 

ardıcıl 

əməliyyatlar olur: 

-Boru  arxası  fəzanın  möhkəm  olası  üçün  parkerin 

qoyulması; 

-Yeni  yarıqların  əmələgəlməsi  üçün  yarılma  meyesinin 

vurulması; 

-Yarıqların  açıq  vəziyyətdə  qalması  üçün  qumdaşıyıcı 

mayenin vurulması; 

-Nasos-kompressor borularından qumun layin yarıqlarına 

sıxışması üçün basıcı meyenin vurulması. 

Layda  yarıqların  istiqamətindən  asılı  olaraq  üfüqi  və 

şaquli hidravliki yarılmalar var. 

Üfüqi  hidravlik  yarılma  layda  süxurların  yatım 

istiqamətinə paralel yarıqlar əmələ gəlir. 

Şaquli  hidravlik  yarılmada  isə  layda  süxurların  yatım 

istiqamətinə perpendikulyar yarıqlar əmələ gəlir.