Konfransinin

İES – İN EKOLOJİ PROBLEMLƏRİ. 

 

Magistr:                                                         Elmi rəhbər: 

Qurbanzadə Heydər Azər oğlu          prof. K.M. Abdullayev 

II kurs, qr.A5317 

 

Dövrümüzün aktual problemlərindən biri İES – lərin ətraf 

mühitə  təsiridir.  İES  -  lərin  ekoliji  baxımdan  ətraf  mühitə 

 

 

 

 

№ 

T

əcr

üb

ən

in

 k

eç

ir

ild

iy

i 

tar

ix

 

T

əcr

üb

ən

ən

 k

eç

ir

ild

iy

i 

saa

t 

Hav

an

ın

 

tem

p

ratu

ru

,

0

C

 

Atm

o

sf

er

 t

əzy

iq

i, 

m

m

.c.

sü

t 

Kü

lə

yin

 s

ür

əti, 

m

/s

an

 

Qu

rğ

uy

a 

əlav

ə 

o

lu

n

an

 

su

yu

n 

m

iq

dar

ı, 

m

l 

Qu

rğ

un

un

 d

ax

ilin

də

k

i 

tem

p

er

atu

r,

 

0

C

 

 

1 

1

4

.0

6

.2

0

1

8

 

 

 

 

 

12:35 

26 

759 

6.7 

 

 

 

 

800 

33 

2 

12:55 

26 

759 

6.7 

50 

3 

13:03 

26 

759 

6.7 

53 

4 

13:18 

26 

759 

6.7 

57.6 

5 

13:28 

26 

759 

6.7 

59 

6 

13:35 

26 

759 

6.7 

60 

7 

13:45 

26 

759 

6.7 

65 

8 

14:15 

26 

759 

6.7 

62.3 

9 

14:30 

27 

759 

6.7 

64.5 

10 

14:45 

27 

759 

6.7 

65.1 

11 

15:00 

27 

759 

6.7 

64.4 

---

238 

 

göstərdiyi  zərərli  təsirlər  müxtəlifdir.  Bunlara  misal  olaraq 

havaya, suya və torpağa vurduğu zərərləri göstərmək olar. 

İES  -  lərin  istifadə  olunması  nəticəsində  atmosferə  bir 

çox qazlar atılır(SO

2

, NOx). Bu qazlar  İES  - in  istifadə etdiyi 

yanacaqdan asılı olaraq dəyişir. İES - lərin havaya atdığı qazlar 

təkcə  insanları  deil  həmçinin  də  digər  canlılara  və  bitki 

örtüyünə  də    mənfi  təsir  göstərir.  Tüstü  borularından  atılan 

kükürd  və  azot  oksidləri  küləklə  birlikdə  2-7  günə  atmosferə 

çatırlar.

 

Bu  müddət  ərzində  bu  qazlar  atmosferdəki  su 

hissəcikləri  və  digər  komponentlərlə  birlərək  sulfat  turşusu  və 

azot  turşusu  əmələ  gətirirlər.  Atmosferdə  meydana  çıxan  bu 

turşular yer üzünə yağış və qarla çatır. Tüstü qazlarından çıxan 

qazların  yağış  halında  yerə  qayıtması  bitki  və  heyvanlar  üçün 

təhlükə sayılır. Və beləliklə bu zərərli  qazlar ikiqat  təsir etmiş 

olurlar 

İES  -  lərdə  buxarı  soyutmaq  üçün  çoxlu  miqdarda  su 

tələb olunur. Su hövzəsindən götürülən su çirklənir və yenidən 

hövzəyə  qayıtarıldıqda  su  hövzəsinin  balansı  dəyişir.  Bu  da 

canlılara  öldürücü  təsir  göstərir.  Tüstü  qazlarının  tərkibində 

həmçinin  ağır  metallarda  olur.  Bu  da  yağış  suları  ilə  torpağa 

hopur və ordanda yer altı sulara qarışır.  

Bu  məsələlərin  həllinə  yönəlmiş  yollardan  biridə  ətraf 

mühitin  çirklənməsinin  qarşısını  alınması  məqsədilə  innovativ 

texnologiyalar  tətbiq  etməkdir.  Bu  səbəblə  alimlər  tərəfindən 

innovativ  texnologiyalarin  tətbiqinə  yönəlmiş  tədqiqatlar 

aparılır.