Konfransinin

PLASTIK KÜTLƏDƏN  HISSƏLƏRIN PRESLƏMƏ 

ÜSULU ILƏ HAZIRLANMASI 

 

Tələbə:                                                        Elmi rəhbər: 

Bayramova Pərvin M.                                  N.A. Həsənova                  

3 kurs, qrup 449.6 

 

Materialın  növündən  asılı  olaraq,plastik  kütlədən  maşın 

və cihaz hissələri hazırlamaq üçün müxtəlif üsullar mövcuddur. 

Ən  geniş  yayılmış  üsul  pressləmə  ilə  detalların  hazırlanması 

üsuludur.Plastik kütlədən olan materialların bütün növləri emal 

prosesində  yüksək  plastiklik  keyfiyyəti  ilə  fərqlənirlər. 

Emaldan  sonra  heç  vaxt  öz  plastiklik  keyfiyyətini  bərpa  edə 

bilməyən  materiallar  qrupu  termoreaktiv  materiallardır. 

Termoreaktiv  materiallardan  detal  hazırlayarkən  presləmə  və 

tökmə  presləməsi  üsullarından  istifadə  edilir.  Termoreaktiv 

materiallardan  detalların  hazırlanması,  detalların  bütün 

keyfiyyət  göstəricilərinin  təmin  olunması  üçün  materialların 

---

219 

 

hər  biri  üçün  xüsusi  layihələndirilmiş  metal  press-qəliblərdə 

optimal  presləmə  rejimləri  seçilməklə  həyata  keçirilir.  Press-

qəliblərin konstruksiyası bir ya da bir neçə forma verən səthdən 

ibarətdir.  Pressləmə  başlıca  termoreaktiv  materiallara  tətbiq 

edilir.  Presləmə  başlıca  termoreaktiv  materiallara  tətbiq  edilir. 

Pressləmə zamanı  toz və ya qırıntı şəkilli materialı qızdırılmış 

qəlibə  doldurub  təzyiq  altında  tələb  olunan  qədər  sıxdıqda 

material  bərkiyərək  lazımi  möhkəmlik  kəsb  edir  və  qəlib 

şəklini alır.Hissələrin presləmə üsulu ilə hazırlanmasında fenol 

plastikləri  geniş  tətbiq  edilir.  Fenol  plastiklərinin  tərkibində 

fenol formaldehidin rezol qatları və onlara qarışdırılmış  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Şək.1.1. 

 

üzvi,qeyri-üzvi  doldurucular  əsasdır.  Bunların  çoxu  toz 

şəklində  buraxılır.Fenol  plastiklərinin  geniş  istifadə  olunan 

markaları : K-18-2 , K-15-2, K-17-2, K-20-2, K-19-2, K-110-2 

və.s . Lak qətranı fenol plastiklərinin əsasını təşkil edir. Burada 

doldurucu  ağac  unudur.  Su,  yağ  və  kimyəvi  təsirə  məruz 

qalmayan 

hissələri 

bu 

plastiklərdən 

istifadə 

edərək 

hazırlayırlar.  Şəkil  1  də  plastikdən  hazırlanan  detalların  3d 

printerdə hazırlanmış modelidir 

---

220 

 

                                     Ədəbiyyat siyahısı 

1. 

Kərimov  Z.H.  Maşın  hissələri  və  yükqaldırıcı-nəqledici 

maşınlar.  Ali  texniki  məktəblər  üçün  dərslik.  II  nəşri  -  Bakı, 

"Maarif", 2002,  

2. 

Фролов С.А., Воинов А.В., Феоктистова 

Е.Д.Машиностроительное черчение. — 

М.

: Машиностроение, 

1981.