Konferensiyasi

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G‟OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 6-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
org
83 
- umumiy taʼlim maktab matematikasi bilan boshqa fanlar orasidagi 
munosabatlarni uzviylashni va ketma-ketligini taʼminlash, ularning tushunchalarini 
va qonuniyatlarini, oʼqitish metodlari va vositalarini falsafiy, pedagogik va 
psixologik tushunchalar va qonuniyatlar yordamida asoslab borish matematikadan 
mustaqil fikrlashni muvaffaqiyatli amalga oshirishning garovi deb qarash mumkin. 
Oʼrgatuvchi va mustaqil fikrlovchi masalalar asosan nazariy bilim elementlari 
va ular bilan bogʼliq malakalarni shakllantirish bilan boshlangan boʼlib, nazorat 
bilimlar deganda biz matematikani oʼqish jarayonida shakllanuvchi tushunchalar va 
ularning taʼriflari, teoremalari va ularning isbotlari, qoidalari va algoritmlarni 
taʼkidlashimiz mumkin. Nazorat qiluvchi masalalar asosan mustaqil va nazorat 
ishlarida tavsiya etiladi va bu masalalar mazmuniga koʼra oʼzlashtirilgan nazariy 
bilimlarni tadbiq etishni nazarda tutadi. Mustaqil va nazorat ishlarida taklif 
etilayotgan masalalar odatda oʼquvchilar bilimlarini ularga tanish boʼlgan 
vaziyatlarda qoʼllashga moʼljallangan boʼlib, u asosan oʼquv mavzularning uncha 
katta boʼlmagan qismini qamrab oladi. 
Shuni alohida taʼkidlash kerakki, oʼquvchilarda qoidalar va algoritmlarni 
shakllantirishga moʼljallangan misollar amaliy matematikaning malaka, koʼnikmalar 
va mustaqil fikrlashini shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etadi. Bunday 
misollarni yechish jarayonida oʼquvchilarda hisoblash malaka va koʼnikmalari 
shakllanadi. Maʼlumki, malaka va koʼnikmalarni hamda mustaqil fikrlashini 
shakllantirish uchun oʼrganilayotgan qoida yoki algoritmni aynan takrorlovchi 
mashqlarni koʼp marta bajarish lozim. Bu esa oʼrganilayotgan mavzuni har 
tomonlama tipik oʼzlashtirishni taʼminlovchi masalalar tizim zaruratini tugʼdiradi. 
Demak, u yoki bu qoida yoki algoritmni oʼzlashtirish uchun misol va masalalar 
tizimini yaratish shu asosda oʼrgatish oʼquvchilarda malaka, koʼnikma va mustaqil 
fikrlashini shakllantirishning asosiy vositasi deb hisoblaymiz.