Konferensiyasi

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G‟OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 6-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
org
46 
Buning 
zaruriyatlari umumta‘lim maktablarida texnologiya fanidan 
o‘quvchilarga ta‘lim va tarbiya berishda o‘qituvchilarga darslarni tashkil etish va 
o‘tkazish jarayonida ta‘lim texnologiyalari va vositalaridan samarali foydalanishnin 
taqozo etmoqda. O‘qituvchi faoliyati qanchalik faollashsa, ta‘lim oluvchilarning 
xatti-harakatlari qanchalik ijodiy, qiziqarli, istiqbolli tashkil eta olinsa, albatta, 
qo‘llanilayotgan ta‘lim texnologiyalarining samaradorligi ortadi, loyihalashtirilgan 
o‘quv maqsadlari osonroq amalga oshadi, kutilayotgan natijaga tezroq erishiladi.
Xulosa o‘rnida shuni ta‘kidlash lozimki, o‘quvchilar bilan olib boriladigan har bir 
darsda, ayniqsa amaliy faoliyat asosiy o‘rin tutadigan texnologiya fani darslarida 
o‘quvchilarni muloqotga undash, o‘rgatish o‘quvchilarning faollashuvi, jamiyatda o‘z 
o‘rnini topishida muhim ahamiyat kasb etadi. 

---

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G‟OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 6-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
org
47 
MATEMATIKA DARSLARIDA ARIFMETIK TUSHUNCHALARNI
RIVOJLANTIRISHDA TARIXIY MATERIALLARDAN
FOYDALANISH USULLARI 
Haydarova Mahliyo Rajabboyevna 
Buxoro viloyati Shofirkon tumanidagi
23-maktabning Boshlang'ich sinf o'qituvchisi
Birinchi Prezidentimiz Islom Karimovning ―Tarixiy xotirasiz kelajak yo‗q‖ 
asarida ―O‗zlikni anglash tarixni bilishdan boshlanadi‖, degan muhim fikr mavjud. 
Ota – bobolarimiz tomonidan yaratilgan milliy boyliklar xalqimiz tomonidan ko‗z 
qorachig‗iday saqlanmoqda va o‗rganilmoqda. O‗sib kelayotgan yosh avlod – maktab 
o‗quvchilarini mana shu asarlar bilan tanishtirish ularning dunyoqarashini 
kengaytiradi, bilim saviyasini yuksaltiradi. O‗tmishni, goh g‗amgin, goh quvonchli 
kechgan tarixini ajdodlarimizning buyukligi nimadan iboratliligini bilmay turib, 
yoshlarda milliy g‗urur, milliy iftixor tuyg‗usi shakllanmaydi. Kelajak o‗tmishdan 
boshlanadi, degan gap bor. Vujudimizda, qadriyatlarimiz tarkibida qanday go‗zallik 
bo‗lsa, Farobiy, Ibn Sino, Xorazmiy, Beruniy, Ulug‗bek, Umar Xayyom, G‗iyosiddin 
Koshiylarning pokiza vijdonidan, buyuk e‘tiqodlaridan, muqaddas ruhlaridan 
jamlanganini har bir o‗qituvchi, har bir o‗quvchi bilmog‗i lozim. Vatan o‗tmishdan, 
bugundan va kelajakdan iboratdir. Biz xalqimizning uzoq yillar davomida behisob 
moddiy – ma‘naviy boyliklari bilan faxrlanamiz. O‗rta Osiyo olimlari o‗tmish 
madaniyati, badiiy va ilmiy merosini o‗rganish yuzasidan bir qancha muhim ishlarni 
amalga oshirdilar. Matematika tarixiga doir kitoblarda O‗rta asr sharq olimlarining 
matematika sohasidagi ishlari haqida umumiy ma‘lumot berilgan. Keyingi yillarda 
taniqli olimlardan A. Ahmedov, A. P. Yushkeviya, B.A. Rozenfel‘d, G. N. Qori – 
Niyoziy, S. X. Sirojiddinov, G‗. Jalolov va boshqalarning qilgan ishlari shu olimlar 
ijodi haqidagi ma‘lumotni yanada kengaytiradi va ularning metodlari bilan 
tanishtiradi. Hozir maktablarda qo‗llanilayotgan matematika dasturi va darsliklarda 

---