Konchilik ishi va metallurgiya

Po’latlarni skrap usulda ishlab chiqarish

Bu usuldan domnalari bo’lmagan kichik metallurgiya va mashinasozlik zavodlarida foydalaniladi. Bunda shihtani 55 - 75% temir - tersak chiqindilar, qolgani qayta ishlanadigan qattiq (chushka) cho’yandan iborat bo’ladi. Jarayonni tezlatish maqsadida pechga ozroq temir ruda, flyus sifatida ma'lum miqdorda ohaktosh kiritiladi.

Jarayon yuqorida ko’rilgan skrap - rudali usuliga o’xshash kechadi. Pechni ishga tushirishdan avval unga temir - tersak chiqindi (skrap) larning yarmi, keyin esa metall massasining 3 - 5% hisobida ohaktosh, qolgan temir - tersak chiqindilar va qattik cho’yan solinadi.

Shihta to’la suyuqlangach pech gazlaridagi kislorod hamda metalldagi erigan FeO ning kislorodi hisobiga Si, P, Mn lar oksidlanadi. SiO₂, MnO, CaO oksidlar birikib, natijada shlak hosil bo’ladi. Vanna temperaturasi zarur temperaturaga ko’tarilgach S jadal oksidlanib metall gazlardan va nometall qo’shimchalardan tozalana boradi. Yuqoridagidek metalldagi FeO dan Fe qaytaruvchilar yordamida qaytariladi. Kutilgan tarkibli po’lat pechdan kovshlarga novlari orqali chiqariladi.