Tajriba natijalarini jadval ko‘rinishida keltiring.
Ko‘pik hosil qiluvchi eritmani sarflangan hajmi L
|
Olingan ko‘pikni
Hajmi, L
|
Ko‘pikni karraligi
|
USLUBIY KO‘RSATMA O‘QITISH SHAKLLARI, METODLARI VA METODIK USULLARI
Fan - texnika tarrakiyoti o‘qitish jarayoniga asosan yangicha yondashishni, o‘qitishning yanada faol shakllari , metodlari va metodik usullarini talab qilmokda , chunki xotira kuchiga asoslangan an’anaviy ta’lim berish usuli UKO‘vchilarining fikr yuritishi va bilim faolligining usishiga yordam bermayapti.
Xozirgi vaqtda mamlakatimizning barcha urta mahsus kasb - hunar qolllejlarida o‘qituvchi yoki ishlab chiqarish ta’lim ustalari UKO‘vchilariga tayyor bilimlarni beribgina qolmasdan , balki ularga mustaqil fikr yuritish, ijodiy izlanish , faollik va ziyraklik kunikmalarini singdirish kerakligi to‘g‘risida muammolarni xal qilishi lozim . TAJRIBA:
Labaratoriya - amaliy mashg‘ulotlarni o‘tkazish .
Mehnatni muhofaza qilish bo‘yicha olgan nazariy bilimlarni amaliy jixatdan qo‘llash usullaridan biri tajriba - amaliy mashg‘ulotlari hisoblanidi . Bunday mashgolotlar davomida UKO‘vchilar o‘qituvchi raxbarligida mustaqil ishlaydilar , nazariy bilimlarni amaliy masalalarni xal etishga tadbik etish malakasini uskuna jixozlar tuzo‘lishi va nazariy asboblarini foydalanish maxoratlarini egallaydilar. Tajriba - amaliy ishlar uzining vazifalari hamda UKO‘v jarayoniga to‘tgan urniga ko‘ra bevosita ishlab chiqarish xarakteriga ega bo‘lmay nazariy ta’lim bilan ishlab chiqarish ta’limi urtasidagi oraliqni boglovchi vosita hisoblanadi .
Tajriba amaliy mashg‘ulotlar o‘tkazish sanetariya me’yoriy koydalariga to‘lik javob beradigan etarli maydon bilan taminlangan xolda tajriba amaliy ishlar dasturda kuzda tutilgan . Barcha ishlarni bajarishga imkon beradigan zarur asbob uskunalaiga ega bo‘lgan tajriba xonasida bu ishlarning sifatli bajarilishi talabi va uktuvchining mashg‘ulotlariga puxta tayyogarlik ko‘rganiga va mazko‘r mashg‘ulotlarni to‘g‘ri tashkil etishga boglik bo‘ladi.
Tajriba amaliy mashg‘ulotlariga raxbarlik qilishni tashkil etish va uning uslubiy ta’minotlari ko‘rib chiqilar edi. Quyidagi asosiy masalalarga e’tiborni karatish lozim : birinchidan muayyan ishlarni bajarishnigina emas balki . ish jarayonida UKO‘vchilarning mustaqilligini oshirish nazarba to‘tgan xolda tajriba mashg‘ulotlarining maksad va vazifalarini aniq belgilash va ularning mazmunini tushuntirib berib: ikkinchidan xavfsizlik texnikasi koida talablarini boshqa jarayonlarini to‘lik yoritish.
Tajriba amaliy mashg‘ulotlarning o‘tkazishning tashkiliy shakllari Tajriba amaliy mashg‘ulotlarini tashkil etishning asosiy usullariga kuyoidagilar kiradi
a) bir xil ishning barish usuli yani birta frontda ishlash - frontal mashg‘ulotlar :
b) turli xil ishlar bajarish usuli - nofrontal mashg‘ulotlar (zvenoli , yaka tartibdagi) Tajriba - amaliy mashg‘ulotlarni frontal tarzda o‘tkazishda hamma UKO‘vchilar bir xoldagi ishlarni bir vaqtda bajaradilar .
Tajriba - amaliy mashg‘ulotlar nazariy mashg‘ulot bilan navbatma -navbat dars jadvalida ko‘rsatilgan tartibda olib boriladi. Frontal tajriba amaliy mashg‘ulotlarning ba’zi bir uziga xos xususiyatlari bor . Mashg‘ulotlarni frontal tizimda olib borilishining afzalligi shundagi bunda tajriba -amaliy mashg‘ulotlar urtasida doimo uzviy boglanish bo‘ladi , bu uz navbatida o‘quvchilarning fandan olgan nazariy bilimlarini mustaxkamlashiga va amaliy malaka hamda UKO‘vchilarni shakllantirishga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.Ushbu tizim UKO‘vchining mazko‘r mashg‘ulotlarga tayyorgarlik Ko‘rishni engillashtiradi, chunki hamma UKO‘vchilar bir vaqtning uzida bir turdagi ishtslarni bajaradilar
Tajriba - amaliy mashg‘ulotlarni o‘tkazishning frontal tizimini bir kator kamchiliklari ham mavjud . ulardan asosiylari hamma UKO‘vchilarga bir vaqtning uzida bir xil asbob uskunalarning komplektlari etarlicha miqsorda bo‘lishi zarurligidir.
Tajriba -amaliy mashg‘ulotlarning nofrontal tarzda tashkil etilganda o‘quvchilar zvenolarga bo‘lingan xolda turli asbob -uskunalarida ishlaydilar . Bunda xar bir zveno uchun ishlar mazmuni turlicha bo‘ladi . Tajriba - amaliy ishlarni bunday usulda tashkil etishning kamchiligi - ularga raxbarlik qilishning ma’lum darajada murakkabligidadir , chunki bunda o‘qituvchi hamma o‘quvchilar uchun umumiy yo‘l -yo‘riqlar o‘tkazish va mashg‘ulotlar yakunini jamoa tarzda taxlil qilish imkoniyatiga ega bo‘lmaydi. Tajriba -amaliy mashg‘ulotlarni nofrontal tizimi odatda bir necha mavzular o‘tilganidan sung o‘tkaziladi. Guruh ish urinlari soniga karab zvenolarga bo‘linadi (zvenoda ko‘pi bilan 3 ta kishi bo‘lishi kerak ). Zvenodagi UKO‘vchi - o‘quvchilarning uzlashtirish darajasi taxminan bir xil bo‘lishi kerak . Aks xolda ishni , odatda , yaxshi uzlashtiruvchi o‘quvchilar tezrok bajaradilar, qolganlar esa yalkovlik ( beparvolik ) bilan kuzatib turadilar . Barcha zvenolar uchun ishlarni navbatma- navbat bajarish grafigi tuziladi.
Tajiba amaliy mashg‘ulotlarni o‘tkazishning biror tizimini tanlashda o‘qituvchi mashg‘ulotlardan kuzlangan maksadni , mavzu mazmuni va xususiyatini, berilgan mavzu bo‘yicha o‘quvchilarning sonini hisobga olishi lozim. « Mehnatni muhofaza qilish » fanining aksariyat mavzulariga oid tajriba-amaliy mashg‘ulotlarni o‘tkazishda frontal tizmdan foydalanish ancha afzal, birok bu tajriba -amaliy mashg‘ulotlarning nofrontal tizimidan bo‘tunlay vos kechish kerakligini anglatmaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |