Konchilik elektr mexanika

Tajribani bajarish tartibi.

1. 
   Nasos yordamida o`zgarmas bosimli idish quvur (10) orqali suyuqlik doimiy ravishda uzatilib turiladi.
   
2. 
   (5) – jo’mrak ochilib (6) – suyuqlik o`lchov idishiga suyuqlik hajmi vaqt birligi ichida o`lchanadi.
   
3. 
   Shu suyuqlik hajm o`lchash bilan bir vaqtda (9) – jo’mrak ochilib rangli suyuqlik silindrik shakldagi shisha quvurga uzatiladi.
   
4. 
   Bosimli suyuqlik idishini suv bilan to`latish uchun jo’mrak (11) ochiq holatiga quyiladi.
   
5. 
   Bosim suyuqlik idishi to`lgandan so`ng jo’mrak (11) orqali nasosdan kelayotgan suvning oqimi berkitiladi va nasos degan tugmani bosib nasos o`chiriladi.
   
6. 
   Suyuqlik quvuri (5) dagi jo’mrak shunday ochiladiki, suvning quvur ichidagi tezligi juda ham kichik bo`lsin.
   
7. 
   Jo`mrak (9) ochilib, suvning ichiga bo`yoq yuboriladi.
   
8. 
   Suyuqlik quvuri (4) ning jo`mrak (5) buralib shunday tezlik hosil qilinadiki, suvning ichidagi bo`yoq to`g`ri chiziqli harakat qilsin (ya'ni suyuqlik zarralari boshqa qatlamga o`tmagan aralashmagan holda). Shu holatda suvning hajmi o`lchanadi, ketgan vaqti jadvalga yoziladi.
   
9. 
   Suv harakatining tezligi jo’mrak (5) orqali shunday yuboriladiki, bo`yalgan suyuqlik oqimi to`lqin shakliga kiradi va tezlikning oshishi natijasida suyuqlikni butunlikcha bo`yab yuboradi, ya'ni aralashib ketadi. Shu holatda suvning hajmi o`lchanadi va o`lchashga ketgan vaqti jadvalga yozib olinadi.
   
10. 
    Suvning sarfi hajmiy metod asosida aniqlanadi. Buning uchun hajmi W ga teng bo`lgan o`lchov stakanining to`lish vaqti – t o`lchanadi va jadvalga yoziladi.
    

Hisoblash usuli.

1. Kritik tezlikdagi suvning sarfi aniqlanadi:
(sm³/s)

bu yerda: W - o`lchov stakaning hajmi (sm³)

t – o`lchov stakanining suyuqlik bilanto`lish vaqti (suyuqliklarning).

1. 
   Kritik tezlik topiladi: (sm/s)
   

bu yerda: ω- quvurning ko`ndalang kesimi yuzasi (sm²);

d- quvurning diametri (suyuqliklarni).

3. Suvning harorati tni o`lchab, uning qovushoqligining kinematik koeffitsiyenti,

ya'ni 1.1 jadvalda aniqlanadi:

1.1 jadval

Suvning temperaturasi С^0	0	5	10	15	20	25
Qovushqoqlikning kinematik koeffisienti , м^2/с	0,0173	0,015	0,0131	0,0114	0,0102	0,0090

4. t=230, V=0,0102 sm²/sek Reynolds kritik soni hisoblab topiladi.

bu yerda υ - qovushqoqlikning kinematik koeffitsienti sm/sek².
5. Hisob qiymatlari jadvalga kiritiladi.

1.2 jadval

№	O’lchash natijalari		Hisoblash natijalari				Harakat tartibi		O’zgarmas kattaliklar d=5,0 sm
	W	t	Q		Re
	sm^3	c	sm^3/s	sm^2/s
1	2	3	4	5	6	7		8

Nazorat savollari.

1. 
   Suyuqlik harakatining asosiy elementlarini ayting?
   
2. 
   Oqim chizig`i, oqim naychasi, oqimcha, suyuqlik oqimi ma'nosini tushuntiring.
   
3. 
   Oqimning asosiy gidravlik elementlarini ayting va ularga izoh bering?
   
4. 
   Oqimning sarfi nima?
   
5. 
   Oqimning o`rtacha tezligi qanday aniqlanadi?
   
6. 
   Quvurlarda suyuqlik oqimining qanaqa tartibi (rejimi) kuzatiladi?
   
7. 
   Oqimning laminar tartibiga izoh bering?
   
8. 
   Oqimning turbulent tartibiga izoh bering?
   
9. 
   Oqimning har xil tartiblari uchun ko`ndalang kesim bo`yicha tezliklarni tarqalish grafigini chizing va unga izoh bering?
   
10. 
    Oqimning laminar tartibda undagi ranglangan oqimchaning ko`rinishini izohlang?
    
11. 
    Oqimning turbulent tartibida undagi ranglangan oqimchaning ko`rinishini izohlang?
    

TAJRIBA ISHI №4.

QUVURNING UZUNLIGI BO’YICHA GIDRAVLIK ISHQALANISH KOEFFITSIENTINI TAJRIBA YO’LI BILAN ANIQLASH.