Konchilik elektr mexanika

TAJRIBAISHI №3.

REYNOLDS QURILMASIDA SUYUQLIKNING HARAKAT TARTIBINI O’RGANISH.

Ishdan maqsad:
Silindr shaklidagi quvurdan oqayotgan suyuqlikning harakat tartibini o`rganish.
Qisqacha nazariy ma`lumot.
T
laminar
ekshirishlar shuni ko`rsatadiki, suyuqlik oqimidagi energiyaning yuqotilishi, oqim zarrachalarining harakat harakteriga, ya'ni harakat rejimiga bog`liq ekanligi 1933 yili Angliyalik fizik olim O. Reynolds tomonidan tajriba yo`li bilan aniqlangan. Agar suyuqlikning tezligi biror uning kritik holati V<sub>kr</sub>dan kichik bo`lsa, unda suyuqlik zarrachalar qatlamlari to`lqin bo`lib harakat qila boshlaydi. Shunda tezlikning oshishini V>V_kr gacha davom ettirilsa suyuqlikda uyurmalar hosil bo`ladi va bu suyuqlik zarrachalari qatlamlarga aralashib ketishiga olib keladi.

Suyuqlikning boshqa zarrachalar qatlamlariga, bir-biriga aralashmay oqishi

tartibli harakat deb ataladi.





turbulent
Suyuqlik zarrachalar qatlamining bir-biriga aralashib ketib oqishi

t artibli harakat deb ataladi.

Tajribalar ikki xil kritik tezlik borligini ko`rsatadi:

Birinchisi laminar tartibli harakatidan o`tish harakat tartibi chegarasida qo’yi kritik tezlik, ikkinchisi – o`tish harakat tartibidan turbulent tartibli harakat chegarasida yuqori kritik tezlik.

Suyuqlikning kritik tezligi silindr shaklli quvurlardagi oqimlar uchun quyidagicha aniqlanadi.

V_kr=kυ/d

bu yerda: k – proporsionallik, ya'ni har xil o`lchamlik koeffitsienti. O. Reynoldsning sharafiga bu koeffitsient «Kritik Reynolds soni» deb atalib Re<sub>kr</sub> - ko`rinishida belgilangan.

Uning tajriba yordamida olingan qiymati

Agar bo`lsa, suyuqlikning laminar oqimi kuzatiladi;

– suyuqlikning o`tish harakat tartibi kuzatiladi.

-suyuqlikning turbulent tartibli harakati kuzatiladi.