Kon mashinalarining texnik aniqlanishi (diagnostikasi). Reja: Texnik diagnostika Texnikaviy diagnostika vositalari

Diagnostikaning ultratovushli usul yuborilgan ovozli tebranish maxsus pezoelektrik o’lchagich orqali detalga singib ketishiga asoslanadi. Ikki muhitni bo’limi chegarasida ekranda elektron nurli trubka orqali to’plangan ultratovushli nurni aks ettiriladi.Detalda yoriqlik paydo bo’lganda asbob ekrani qo’shimcha impuls hosil bo’ladi.
Radioizotopli i rentgenli usulda detalni rentgenli yoki gamma nurlanish yordamida yoritish yo’li bilan undagi yashiringan nuqsonlar aniqlanadi.
Avtosamosval, lokomotiv, konveyer yuritma va boshqa mashinalarni texnik holati aniqlash moyli mahsulotning yeyilishi mazmuniga qarab ishlab chiqariladi. Buning uchun kalometrli, qutbligrafik, magnitli-induktiv, radioaktivatsion va spektrografik usullardan foydalaniladi.
Bugungi kunda to’satdan buzilishni ogohlantirish maqsadida konchilik mashinalari elementlarida (metallqurilmalar, konveyer tasmasi, arqon va boshq) diagnostika o’tkaziladi.
Payvand choki va metellqurilmalar elementlari holatini tekshirish uchun ultratovushli, rentgenli,lyuminestsent va boshq diagnostika usullari foydalaniladi. UZD-7N, UZD-NIIM5, DUK-13 defektoskop kabilar keng qo’llaniladi.
Rizina arqonli tasmalarning po’lat arqonlari (tros) holatini nazorat qilishda UKDT-1 asbobi qo’llanilmoqda. Bu asbob arqon tasmasi asosini butun uzunligicha ishdan chiqish xarakteri, joyi va darajasini aniqlab beradi.
Asbobning ishlash printsip shundaki, u to’xtovsiz ravishda arqon tasmasi kesimi bo’yicha to’xtovsiz magnitli defektoskopiya qiladi. 12,5-47,5 mmdagi diapozonda po’lat arqonlarni nazorat qilish DSKU po’lat arqonlar defektoskopi bilan bajariladi. Arqonning butun uzunligi bo’yicha ichki va tashqi tomonida uzilgan simlarni avtomatik tarzda hisoblashga mo’ljallangan. Asbobning ishlash printsipi arqonning bo’ylama magnitlanishida uzilgan simlar maydonini paydo bo’lishidan kelib chiqadigan sochilishga asoslangan. 13.5 rasmda texnik diagnostika vositalarining klassifikatsiyalangan sxemasi keltirilgan.

Diagnostik vositalar umumiy holatlarda uch sifati bilan klassifikatsiyalanadi: konstruktsiyali, xili va bajariladigan ish turi.
Konstruktsiyasi bo’yicha diagnostlash vositalari asboblarga bo’linadi ( mexanikaviy, pnevmatik, elektrli, elektron) va sistemalarga (avtomatlashgan, yarim avtomatlashgan va avtomatlashmagan).

2.