“Kompyuterni tashkil etilishi” fanidan tayyorlagan

---

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT 
TEXNOLOGIYALARI VA 
KOMMUNIKATSIYALARINI 
RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI 
MUHAMMAD AL–XORAZMIY NOMIDAGI 
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI 
UNIVERSITETI 
FARG‘ONA FILIALI 
Kompyuter injiniringi Yo`nalishi 612-20 guruh talabasi
Tirkashev Xojiakbarning 
“Kompyuterni tashkil etilishi” fanidan tayyorlagan
 
Mustaqil ta`lim topshiriqlari 
Mavzu: Tizim interfeysi va shinalarni tashkil etilishi. 
Reja: 
 
1. Interfeyslarning turlari va xususiyatlari 
2. Tizim interfeysi 
3. Tizim interfeysi ikki xil bo'lishi mumkin: buyruq va grafik 
4. Kompyuter shinasi 
5. Shinalar tipologiyasi
 
Interfeys
(ing. pIyeggase) 
— texnik va programmalash vositalari majmui; 
hisoblash, boshqarish yoki oʻlchash tizimlari (mas, EHM ning opera-tiv va 
tashqi xotira qurilmasi)dagi turli funksional qurilmalarning oʻzaro taʼsirini 
taʼminlaydi. U 

---

uzatilayotgan axborotlarni kodlash va sin-xronligiga nisbatan belgilangan 
qoida hamda kelishuvga muvofiq tayyor modullardan sistemani, 
qurilmalarning mexanik va elektr birikmalarini sig-
nad koʻrinishida 
(axborotlar va boshqa shaklida) toʻplashga imkon beradi. 
Kompyuter ishlashi uchun apparatli (Hardware) ta’minotdan tashqari 
dasturiy (Software) ta’minot ham muhim ahamiyatga egadir. Kompyuter 
tizimini tashkil etuvch
i bu ikki vositaning oʻzaro aloqasi interfeys deyiladi. 
Interfeys bir necha turga boʻlinadi, ya’ni: apparatli interfeys; dasturiy 
interfeys; apparatli-dasturiy interfeys. Apparatli interfeysni kompyuter 
qurilmalarini ishlab chiqaruvchilar ta’minlaydi. Dasturiy ta’minot bilan 
apparatli ta’minot oʻrtasidagi mutanosiblikni operatsion sistema boshqaradi. 
Kompyuterli tizim samarali ishlashi uchun apparatli va dasturiy ta’minotdan 
tashqari foydalanuvchi qatnashadi. kompyuterda ishlashi jarayonida uning 
apparatli 
ta’minoti bilan ham, dasturiy ta’minoti bilan ham aloqada boʻladi. 
Insonning dastur bilan va dasturning inson bilan muloqatga kirishish usuli 
foydalanuvchi interfeysi deyiladi. Dasturlar xilma-
xil boʻlgani uchun ularning 
interfeysi ham turlicha boʻladi. Foydalanuvchi interfeysini xususiyatlariga 
koʻra bir nechta turga ajratish mumkin. Dasturning ishlash muhitiga qarab, 
dastur nografik yoki grafik interfeysga ega boʻladi.