Kompyuterni tashkil etilishi 6-Ma’ruza: Buyruqlar tizimi arxitekturasi

Raqamli bo‘lmagan ma’lumotlar va ularning xillari

• Qatorlar ko‘rinishidagi ma’lumotlar yoki qatorlar ko‘rinishidagi o‘zgaruvchilar. Bu xildagi ma’lumotlarning oxirida maxsus belgi yoki qatorning uzunligini ko‘rsatuvchi qismi mavjud bo‘ladi. Kompyuterda ushbu qatorlar ustida – ko‘chirib yozish, qidirib topish va ularni tahrirlash amallarini bajaruvchi buyruqlar mavjud.
• Mantiqiy ma’lumotlar. Mantiqiy ma’lumotlar esa ikkita qiymatga ega bo‘lishi mumkin: rost yoki yolg‘on (true yoki falshe), ya’ni 1 yoki 0.

Tashqi qurilmalar tizim interfeysiga maxsus qurilmalar - kontrollerlar (adapterlar) orqali ulanadi.

Tashqi qurilmalar bilan ma’lumot almashish

• Tashqi qurilmalar tizim interfeysiga maxsus qurilmalar - kontrollerlar (adapterlar) orqali ulanadi.
• Har bir kontroller dasturiy ta'minotdan foydalanish mumkin bo'lgan bir qator registrlarga ega (ma'lumotlar, holat va boshqaruv registrlariga ega).
• Har bir kontroller o'ziga xos buyruqlar to'plamiga ega. O'z registrlari orqali kiritish-chiqarish dasturini bajaruvchi protsessor buyrug'ini olgandan so'ng, boshqaruvchi qurilma va kontroller o'rtasidagi "kichik" interfeys orqali tashqi qurilmani boshqarib, buyruqni avtonom tarzda bajaradi.
• Protsessordan olingan buyruqni qabul qilib oladi va o'z buyruqlari orqali ma'lumotlarni tashqi qurilmaga yuboradi va qurilmadan holatni o'qiydi.

Tashqi qurilmalar bilan ma’lumot almashish

Protsessor tashqi qurilmani tegishli kiritish-chiqarish dasturini bajarish orqali boshqaradi, bu erda u IN, OUT buyruqlari (portni o'qish, portga yozish) yordamida kontrollerning dasturiy – ruhsat berilgan registrlariga ishlashga imkon beradi.

Tashqi qurilmalar bilan dastur almashinuvini tashkil etishning ikki yo'li mavjud:

• 1) Qurilmaning tayyorligi so'rovi bilan almashish.
• 2) Qurilmada xizmat ko'rsatish so'rovlarini almashish.

Qurilmaning tayyorligi holati so'rovi bilan almashish