Kompyuterdin orinlawshi waziypasi

Kompyuterdin orinlawshi waziypasi

Kompyuter-monoblokni afzallik va kamchiliklari.

Qulaylik jihatidan qarasak, monoblok yuqori o‘rinlarda turadi. Chunki u juda ixcham va yengildir. Stolimiz ustida katta joy egallamaydi va oddiy kompyuter kabi ulanish simlaridan iborat emas. Undan tashqari, uni bir joydan ikkinchi joyga ko‘chirish ham muammo tug‘dirmaydi.

Ko‘rinishiga keladigan bo‘lsak, monoblok odatiy monitordan kattaroq bo‘lib, og‘irligi ham biroz og‘irroqdir.

Oddiy kompyuterning asosiy va alohida afzalligi, ishlash tezligi va qo‘shimcha qurilmalarni bemalol almashtirishdan iboratligidir. Bardoshliligi jihatidan, oddiy kompyuter monoblokka qaraganda bardoshliroqdir.

Biz, sistema blokini qopqog‘ini ochib, qo‘shimcha elementlarni eskisini olib, yangisini qo‘yib, yangilashga o‘rganib qolganmiz, monoblokda esa, avval elementlarni o‘rganib, ularni almashtirish mumkinligiga ishonch xosil qilgandan so‘ng o‘zgartirish mumkin. Ayrim monobloklar modellarida, elementlarni o‘zgartirib ham bo‘lmaydi. Bundan tashqari o‘zgartirish uchun mos bo‘lgan elementlarni topish zarur, buni topish esa biroz qiyinroq.

Ona plata (inglizcha: motherboard, MB, yoki inglizcha: mainboard — bosh plata; hisoblanadisleng. ona) — Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari — tezkor xotira,qattiq disk va boshqa qurilmalar oʻrnatiladigan koʻp qatlamli muxr plata. Aynan ona plata bir-biridan farq qiluvchi qurilmalarni birlashtiradi va boshqaradi.Ona plataga oʻrnatiladigan asosiy qurilmalar:

• 
  Markaziy protsessor (CPU).
  
• 
  Tizimning mantiqiy yigʻindisi (chipset — inglizcha: chipset) — Markaziy protsessor (CPU)ni tezkor xotira va periferik qurilmalar kontrollyoʻrlari bilan ulanishni taʼminlovchi mikrosxemalar yigʻindisi. Odatda, zamonaviy tizimning mantiqiy yigʻindisi: „Shimoliy“" va „Janubiy“ koʻpriklar asosida quriladi.
  

• 
  Shimoliy koʻprik (inglizcha: Northbridge), MCH (Memory controller hub), tizim kontrollyori.
  

• 
  Janubiy koʻprik (inglizcha: Southbridge), ICH (I/O controller hub), periferik kontrollyor.
  

Periferik qurilma bu – kompyuterga tashqi tomondan ulanib, uning imkoniyatlarini kengaytiradigan qurilmalarga aytiladi. Bu qurilmalar qo'shimcha qurilmalar ham deyiladi, ularsiz ham kompyuter o'zining asosiy ishlarini amalga oshiraveradi. Periferik qurilmalar faqatgina qo'shimcha ishlarni amalga oshiradi.

Periferik qurilmalar kompyuterga ma'lum bir portlar yoki simsiz ulanishi mumkin. Misol uchun, USB, LPT, COM portlar orqali yoki simsiz aloqa orqali, ya'ni wi-fi, Bluetoothvahakazolar orqali.

Kompyuter nimalardan tashkil topgan va nimalar bo'lmasa umuman ishlamaydi? Shu savolga javob beramiz. Kompyuter tizim blok(системный блок), monitor va klaviaturadan tashkil topgan. Bu qurilmalarning birortasi bo'lmasa kompyuterni ishlatib bo'lmaydi(ya'ni temir sifatida topshirib yuborish ham mumkin). Ko'pchilik bu ro'yxatga sichqonchani(mыshka) ham kiritishadi, lekin u siz ham kompyuterni ishlatish mumkin-ku. Tizim bloki ichidagi narsalar(ОЗУ, vinchester, protsessor,..) umumiy holda uning ichiga kirib ketadi. Qolgan barcha qurilmalar periferik qurilmalardir.

Kiritish qurilmalari. skaner, mikrofon, trekbol