А.В. Гаврилов. Системы искусственного интеллекта: Учеб. пособие: в 2-х ч. - Новосибирск: Изд-во НГТУ, 2001. - Ч. 1. - 67 с.
2. Потапов А.С. Технологии искусственного интеллекта – СПб: СПбГУ ИТМО, 2010. – 218 с.
3. Рассел. С. Искусственный интеллект: современный подход (AIMA) / С. Рассел, П. Норвиг – 2-е изд.: Пер. с англ. – М.: Изд. дом “Вильямс”, 2005. – 1424 с.
4. Павлов С. Н. Системы искусственного интеллекта : учеб. пособие. В 2-х частях. / С. Н. Павлов. - Томск: Эль Контент, 2011. - Ч. 1. - 176 c. ISBN 978-5-4332-0013-5.
5. Юревич Е.И. Основы робототехники. 2-е издание. Изд-во: БХВ-Петербург. 2005. 416 с. ISBN код книги: 5-94157-473-8.
O’zini-o’zi tekshirish savollari
Sun’iy intellektning resurslar bilan bog’liq muammolari qanday tipdagi resurslarning etishmasligi bilan bo’g’liq?
Sun’iy intellektning istiqbolli texnologiyalari bo’yicha asosiy ilmiy maktablarni keltiring?
Neyronli to’rlar bo’yicha tadqiqotlar qaysi yo’nalishlarda davom etmoqda?
Neyronli to’rlar yordamida yechilayotgan asosiy amaliy masalalarga qaysilar kiradi?
Evolyutsiyali hisoblash sohasini rivojlantirishda nimalarga e’tibor berilmoqda?
Evolyutsiyali hisoblashning avtonom agentlarni kunlik masalalarni yechish uchun shaxsiy kotibalar sifatida nimalarda foydalanadi?
Evolyutsiyali hisoblashni rivojlantirishning asosiy yo’nalishlarini keltiring?
Kelajakda evolyutsiyali hisoblashdan foydalanib murakkab masalalarni yechish uchun avtonomli agentlar jamoasidan qanday foydalaniladi?
Noravshan mantiq tizimlari qanday sohalarda faol qo’llaniladi?
Tasvirlarni ishlash sohasida qanday masalalar yechiladi?
Тestlar 1. Qanday holatda bog’liqlik korrelyasion deb aytiladi?
a) agar omilning har bir qiymatiga natijaviy omilning muayyan tasodifiy qiymati mos kelsa;
b) agar omilning har bir qiymatiga natijali belgining ko’plab qiymatlari, ya’ni muayyan statistik taqsimot mos kelsa;
v) agar omilning har bir qiymatiga natijaviy omil qiymatlarining butun bir taqsimoti mos kelsa;
g) agar omilli belgining har bir qiymatiga natijali belgining muayyan belgilangan qiymati mos kelsa.
2. Tahliliy ifodaga ko’ra bog’liqlik qanday turlarga bo’linadi?
a) teskari; b) chiziqli; v) egri chiziqli; g) juft.
3. Regression tahlil nimani aniqlashdan iborat?
a) bog’liqlikning tahliliy shaklini, unda natijaviy omilning o’zgarishi bir yoki bir necha omillarning ta’siri bilan shartlangan, natijaviy omilga ta’sir ko’rsatuvchi barcha boshqa omillar ko’pligi esa doimiy va o’rtacha qiymatlar sifatida qabul qilinadi;
b) ikkita omil o’rtasidagi (juft bog’liqlikda) hamda natijaviy omil bilan omillar ko’pligi o’rtasidagi (ko’p omilli bog’liqlikda) bog’liqlikning jipsligini;
v) ikkita tasodifiy o’zgaruvchi o’zaro ta’sirining statistik ulchovini;
g) tartibli o’zgaruvchilar o’rtasidagi statistik bog’liqlik darajasini.
4. Alohida korrelyatsiya deganda nima tushuniladi?
a) natijaviy omil hamda tadqiqotga kiritilgan ikki yoki undan ko’p omillarning bog’liqligi;
b) ikkita omil (natijaviy va omillar yoki ikkita omil) o’rtasidagi bog’liqlik;
v) boshqa omillar qiymati qat’iy belgilangan hollarda natijaviy omil va bitta omil o’rtasidagi bog’liqlik;
g) sifatiy omillar o’rtasidagi bog’liqlik.
5. Quyidagi qiymatlardan qaysi biri korrelyatsiyaning juft koeffitsiyentini qabul qila olmaydi?
a) -0,973; b) 0,005; v) 1,111; g) 0,721.
6. Korrelyatsiya chiziqli koeffitsiyentining qaysi qiymatida Y va Xomillar o’rtasidagi bog’liqlikni jips (kuchli) deb hisoblash mumkin?
a) -0,975; b) 0,657; v) -0,111; g) 0,421.
7. Agar Yva Xomillar o’rtasidagi korrelyatsiya juft koeffitsiyenti 1 ga teng bo’lsa, u nimani anglatadi?
a) bog’liqlikning yo’qligi;
b) teskari korrelyatsion bog’liqlikning mavjudligi;
v) teskari funksional bog’liqlikning mavjudligi;
g) to’g’ri funksional bog’liqlikning mavjudligi.
8. Agar Y va X omillar o’rtasidagi korrelyatsiya juft koeffitsiyenti 0,675 qiymatni qabul qilsa, u holda determinatsiya koeffitsiyent nimaga teng?
a) 0,822; b) -0,675; v) 0,576; g) 0,456.
9. Regressiya parametrlarining baholari (eng kichik kvadratlar usuli baholarining xususiyatlari) qanday bo’lishi kerak?
a) siljimagan; b) geteroskedatik; v) samarali; g) asoslangan.
10. Chiziqli juft regressiya tenglamasida a1 parametr nimani anglatadi?
a) natijaviy omil hisobga olinmagan (tadqiqot uchun ajratilmagan) omillarning o’rtacha holatga keltirilgan ta’sirini;
b) omil 1 foizga o’zgarganda natijaviy omilning o’rtacha o’zgarishini;
v) agar xo’zgaruvchi bir o’lchov birligiga oshirilsa, unatijaviy omilni o’rtacha qancha miqdorga o’zgarishini;
g) unatijaviy omil belgi variasiyasining qanaqa ulushi modelda hisobga olinganligini va u xo’zgaruvchining ta’siri bilan shartlanganligini.