Kompyuter lingvistikasi faniga kirish

1-MA’RUZA
KOMPYUTER LINGVISTIKASI FANIGA KIRISH
Reja:

1. “Kompyuter lingvistikasi” fanining mundarijasi, maqsadi, vazifasi.

2. Tilning ijtimoiy va informativ funksiyasi.

3. “Kompyuter lingvistikasi” fanining asosiy masalalari.

Tayanch tushunchalar: tilshunoslik va adabiyotshunoslik sohalarida kompyuterdan unumli foydalanish, tillarga o‘qitish, bilimlarini baholash, matnlarni tahrir qilish, bir tildan ikkinchi tilga tarjima qilish, kompyuter vositasida hal qilish yo‘llarini o‘rganish, matematik mantiq asoslari, tabiiy tillarning matematik modeli, o‘zbek tilining matematik modeli, o‘zbek tilining kompyuter uslubi.

Ma’lumki, tilshunoslik fani XIX (1816-yilda) asrda mustaqil fan sifatida shakllandi. Shundan boshlab u turli aspektlarda, yo‘nalishlarda rivojlanib kelmoqda. Keyingi yillarda barcha fanlardagi kabi tilshunoslikda ham ikki fanning «chorrahasida» (kesishuvida) yuzaga kelgan fanlar jadal rivojlanmoqda. Jumladan, ana shunday fanlar sirasiga sotsiolingvistika (sotsiologiya va tilshunoslik), psixolingvistika (psixologiya va tilshunoslik), etnolingvistika (etnografiya va lingvistika), neyrolingvistika (nevrologiya va tilshun­oslik), matematik lingvistika va kompyuter lingvistikasi fanlarini kiritish mumkin. Bunday holni boshqa fanlar doirasida ham kuzatish mumkin: biokimyo, astrofizika, matematik fizika, matematik logika kabi. Buni fan­lar tizimida bir necha fanlarning o‘zaro hamkorligi, integratsiyasi deb baholash lozim bo‘ladi.

Kompyuter lingvistikasi ikki rivojlanish bosqichini o‘z ichiga oladi: