Kompyuter arxitekturasiga oid atamalar. Elektron hisoblash mashinalari

Protsessordagi asosiy tizim buyruqlarining funksiyalari

• 
  Аkkumulyator:
  
  • 
    1 adres add A acc ← acc + mem[A]
    
• 
  Stek:
  
  • 
    0 adres add tos ← tos + next
    
• 
  Registr– Xotira / Xotira - Xotira:
  
  • 
    2 adreslar add A B EA(A) ← EA(A) + EA(B)
    
  • 
    3 adreslar add A B C EA(A) ← EA(B) + EA(C)
    
• 
  Registr - Registr (yuklash /saqlash):
  
  • 
    3 adreslar
    
  • 
    add Ra Rb Rc Ra ← Rb + Rc
    
  • 
    load Ra Rb Ra ← mem[Rb]
    
  • 
    store Ra Rb mem[Rb] ← Ra
    

RISC - Reduced Instruction Set Computer – Qisqartirilgan buyruqlar to`plamiga ega kompyuter;

CISC - Complex Instruction Set Computer – Murakkab (to`liq) buyruqlar to`plamiga ega kompyuter;

VLIW - Very Long Instruction Word – yuqori uzunlikka ega bo`lgan so`z buyruqli arxitektura
RISC tarafdorlariga ko'ra, kompyuterlarni loyihalashning eng yaxshi usuli bu kam sonli oddiy ko’rsatmalarni (buyruqlarni) o'z ichiga olish va ularning har birini ma'lumotlar yo'lining bir tsiklida bajariladi. Ya'ni bir nechta registrda ba'zi arifmetik yoki mantiqiy amallarni bajaradi va natijani registrga qaytaradi.

CISC bajaradigan bitta buyruq o`rniga RISC 4 yoki 5 ta buyruqni bajarsa ham buyruqlar bajarilishi RISCda CISCga nisbatan 10 marta tez bo`lishi hisobiga RISC kompyuterlari tez ishlashi ta`kidlangan;

VLIW konsepsiyasi RISC arxitekturasiga asoslangan bo`lib, asosiy o`zgarish bu – bir nechta sodda RISC buyruqlari birlashtirilib yuqori uzunlikdagi parallel bajariluvchi buyruqlar shakliga o`tkazilishidir.