Kompyuter arxitekturasiga oid atamalar. Elektron hisoblash mashinalari

Kompyuter arxitekturasiga oid atamalar.

Elektron hisoblash mashinalari. Elektr quvvati bilan ishlaydigan va elektron asboblar: diod, triod lampalari va relelar yordamida ishlaydigan hisoblash mashinalari hisoblash ishlarini avtomatlashtirishda tub o’zgarishlar yasadilar. Avvalgi mexanik qurilmalardan farqli ravishda bu mashinalarning yeyarli barchasi ikkilik sanoq sistemasida ishlar edi. Bunday mashinalarning nazariy asoslarini XX asrning 40-yillarida taniqli amerikalik matematik Jon fon Neyman ishlab chiqqan edi. Oradan 70 yil vaqt o’tgan bo’lsa-da va zamonaviy kompyuterlar birinchi elektron hisoblash mashinalaridan butkul farq qilsa ham, lekin ular ham fon Neyman tomonidan ishlab chiqilgan tamoyillar asosida ishlaydilar.

Fon Neyman kompyuteri beshta asosiy qismlardan iborat edi:

- xotira;

• 
  arifmetik-mantiqiy qurilma;
  
• 
  boshqarish qurilmasi;
  
• 
  ma’lumotlarni kiritish-chiqarish qurilmalari.