Компьютер графикаси

Vektor formatlar.
Grafikaning vektor ko‘rinishi haqida tushunchaga ega bo‘lish uchun oddiy misol ko‘rib o‘tamiz. Faraz qilamizki rasmda yoy bo‘lsin. Rastr formatda yoy va fonning har bir nuqtalarini koordinatalari va ranglari saqlanadi. Lekin yoy formasini yozish uchun atigi 4 ta geometrik parametrlar kerak: radius, markaz va yoyning boshlang‘ich va oxirgi nuqtalarining koordinatalari, ya’ni bizga yoyning 4 ta nuqtasi kerak, 100 tasini emas.
Vektorli grafikada tasvir elementlari xuddi parametrlar to‘plami bilan geometrik obyektlar ko‘riladi. Biz hech qanday ma’lumotlarni yo‘qotmasdan katta natija olamiz. Rasm manipulyasiyasi ham soddalashadi: masalan yoy radiusini o‘zgartirish orqali tasvirni masshtabini ancha oson olish mumkin. Egri chiziqlarni matematik ifodalash uchun odatda murakkab egri chiziq konturlari yordamida ko‘rsatish mumkin bo‘lgan Beze egri chizig‘i qo‘llaniladi. Vektor grafikdagi shakllarning rangli parametrlari zalivkaning murakkab turlarini ham oson va juda aniq tasvirlash imkonini beruvchi formulalar yordamida ham beriladi.
Vektor tasvirning kamchiligi shundan iboratki xuddi rastrli rasmdagidek ular originalni haqiqiy qilib ko‘rsata olmaydi. Shuning uchun vektor grafika rasmning elementlariga aniqlikni talab qilganda, rastrlida esa agar fotosuratning tabiiyligi kerak bo‘lgan hollarda ishlatiladi. Turli ilovalar o‘ziga xos standartlari bilan o‘zaro almashuvchi keng qo‘llaniladigan vektor format deb EPS ni hisoblash mumkin, lekin amaliyotda ko‘pincha vektor grafikni saqlash uchun keng tarqalgan grafik muharrirlarning sharhi, ya’ni Corel DRAW yoki Adobе Illustrator vektor muharrirlarining ishchi formatlari CDR yoki AI ishlatish qulay bo‘ladi. Odatda tipografiya ular bilan ishlashni xoxlaydi, muharrirning va uning versiyasini aniq tanlovi esa dizaynerlik guruhi boshqaruvining shaxsiy xoхishiga bog‘liq. Vektor grafika albatta kompyuter animatsiyasida qat’iy tatbiqini topdi. Oddiy film yaratish uchun masshtab o‘zgarishini va shakl harakatlanish trayektoriyasi hisoblash kerak, keyin esa kadrlarning soni aniqlanadi. Bizga filmning hamma kadrlarini saqlashga va aloqa tarmoqlari orqali tarqatishga to‘g‘ri kelmaydi-birinchi kadrni, traektoriya formulasini, so‘nggi kadrning masshtab koeffisientini va kadrni ko‘rsatish tezligini yuborish yetarli. Bu fayl hajmida va tarmoq bo‘ylab yuklanish tezligida yutuq beradi. Hozir kompyuterlar yetarli darajada tez ishlovchi va prosessorlarning hisoblovchi quvvati aloqa kanalining uzatish qobiliyatining imkoniyatini ma’lum darajada quvib o‘tadi, Internet foydalanuvchilarning web-sahifa bezashga talabi borgan sari o‘smoqda. Endi ularga oddiy saytlar qiziq emas, ular tez yuklanuvchi jonli dinamik grafikalarni ko‘rishni xoхlashadi. Bu yerda dizaynerga web-sahifalarga multfilmlarni joylashtirishga imkon beruvchi maxsus Flash texnologiyasidan foydalanishga ehtiyoj tug‘iladi.
Dizaynerdan faqatgina Adobе Flash dasturini to‘g‘ri foydalanish talab qilinadi.
Vektorda animatsiya grafikasi SWF formatida saqlanadi (bu format vektor film namoyishi uchun brauzerlar tomonidan ishlatiladi).