Компьютер графикаси

Tekislash.
Yuqorida aytilganidek, monitor ekranidagi chizmalar tasvir ko‘rinishida bo‘ladi, ya’ni piksellardan iborat to‘rtburchak to‘rga joylashtiriladi. Ekrandagi tasvir ko‘rinishi to‘rtburchakka yaqin piksellardan iborat ekran to‘ri bilan tasvirdagi egri chiziqli konturlar mosligi bilan aniqlanadi. Albatta, ekran grafikasi uchun alohida ahamiyatga ega, chunki monitor piksellari ixtiyoriy holda sifatli printerning rastr nuqtalaridan ko‘ra aniqroq va yirikroqdir. Agar 2 rangli sohani ajratuvchi chegara qat’iy vertikal yoki gorizontal bo‘lmasa, u holda quyidagi savol tug‘iladi: qanday qilib konturning egri chiziqligini yaxshiroq ko‘rinishga o‘tkaziladi, ya’ni uni pikellardan iborat to‘rtburchak to‘rga joylashtiriladi? Xuddi shunday muammolar egri chiziqli figuralarda ega tasvirni kattalashtirish mobaynida ham tug‘iladi (masalan, matn yozuvlarida).
Bu muammoni yechishga yordam beruvchi usullardan biri konturlarni tekislash usulidan: tasvirning rangli chegarali yarimtonlari bilan to‘ldiriladi, natijada konturlar mayinlashadi va tasvir bir muncha silliqlashadi. Tekislash effektini tasvir o‘lchamini va uning imkoniyatini o‘zgartirishda qo‘llash zarurati tug‘iladi. Lekin ba’zida bu tasvirni yomonlashishiga olib keladi, masalan, mayda shrift quyuqlashib ko‘rinmay ketadi. Shuning uchun har doim birinchi tajriba o‘tkazib natijalarni solishtirib eng yaxshi variantini tanlash lozim.
1.1-rasmda qora nuqtalar oldin mavjud bo‘lgan tasvir olingan aniq bir rangga ega piksellar bilan ifodalanadi, oqlarini esa konturning oraliqlari chegarasida imkoniyatni kattalashtirishda ko‘pincha to‘ldirishga to‘g‘ri keladi. Ularning rang-barangligi rangning mavjud bo‘lgan piksellari orasida tekis o‘tishdek aniqlanadi.

              

              
              
              
              
              
              
1.1-rasm. Tasvirning alohida piksellari.

Tekislashning yana bir usuli mavjud ranglarni aralashtirish usuli (dithering ba’zida diffuziya deb ham nomlanadi). Bu holda agar palitrasi qirqilsa va tus oraliqlar qatori yo‘qolsa, oldin bir xil rang bilan to‘ldirilgan sohalar yo‘qolgan palitra tuslarini aniqroq beruvchi turli xil rangli piksellar aralashmasi bilan to‘ldiriladi. Bu bilan tasvir ko‘pincha donadorlik (donacha doncha ko‘rinishga) xarakteriga ega bo‘ladi. 1.2-rasmda ko‘rinib turibdiki, aralashtirishni qo‘llanilganda rasm chegaralari xiralashgan bo‘lib qoladi. Bu metod tuslarning gradient o‘tishlarini tekislashga imkon beradi va uni bosqichlilikdan xolos qiladi. Web uchun grafik tayyorlashda bu effektga e'tibor berish kerak, chunki bu ish vaqtida grafik fayllarni o‘lchamini qat’iy chegaralash zarur va ko‘pincha tasvirni uncha katta bo‘lmagan ranglar to‘plami bilan GIF formatiga o‘tkazishga to‘g‘ri keladi. Bundan tashqari, ba’zida brauzerlarning o‘zi palitraning qirqilishini bajaradi va shunda ranglar buzilishi usuli bu web-uchun maxsus xavfsiz bo‘lgan palitrani ishlatishdir.