Kommutatsiyalash bloklarining

Paketli kommutatsiyaning afzalligi va kamchiligi nimada?

Paketli kommutatsiyaning afzalliklari:

• 
  pulsatsiyali trafikni uzatishda tarmoqni o‘tkazish qobiliyatini oshirish imkoniyatini beradi;
  
• 
  foydalanuvchilar aro trafik holatini inobatga olgan holda, tarmoq sharoitiga nisbatan fizikaviy kanallarning o‘tkazish qobiliyatini taqsimlash imkoniyati.
  

Paketli kommutatsiyaning kamchiliklari:

• 
  kommutatorlar buferlarida to‘sqinliklar tarmoq holatiga bog‘liq bo‘lganligi sababli foydalanuvchilar aro uzatish tezligi noaniqligi;
  
• 
  ma’lumot paketlarining to‘sqinligi o‘zgaruvchanligi;
  
• 
  buferlarda navbatlar ortib ketganligi sababli ma’lumot (paketlar) yo‘qolishi. Bu kamchiliklarni bartaraf etish maqsadida turli usullar qo‘llaniladi (Quality of
  

Service QoS kabi).


Paketli kommutatsiyalashning qanday usullarini bilasiz?

Bunday usullar qo‘llanilishi paketlar kommutatsiyasini xozirgi kundagi yuqori tezlikli tarmoqlar tashkil etishda eng samarali va istiqbolli deb tan olingan.

2.2-rasm. Paketlar kommutatsiyasida trafik uzatilishini tashkil etish

2.2-rasmda quyidagilar ifodalangan:

• 
  ma’lumotlar paketlarga bo’linadi, ularning har biri mustaqil ravishda kommutatorlarda qayta ishlanadi;
  
• 
  har bir paket belgilangan manzilga va jo’natuvchi manzilga ega;
  
• 
  ulanishni o’rnatishning protsedurasini talab etmaydi.
  

Uzatish paytida paket ketma- ket aloqa liniyalari va marshrutizatorlar orqali o‘tadi. Marshrutizatorlar oraliq saqlash orqali uzatish mexanizmini ishlatadi. Paket avval to‘liq qabul qilinadi va buferga yoziladi, keyin aloqa liniyasiga uzatiladi (2.3-rasm).

2.3- rasm. Paketli kommutatsiyada paketlarni yig‘ish va o‘tkazish.

Marshrutizatorlarda paketlarni yig‘ish, ushlanish paydo bo‘ladi, u paket uzunligiga proporsional:

Tyu=L/R

bu erda L – paket uzunligi bit, R – chiqishdagi aloqa liniyasining tezligi, bit/s.

Marshrutizator chiqish va kirish aloqa liniyalarga ega. Har bitta aloqa liniyasi cheklangan o‘lchamga ega bo‘lgan bufer(chiqish navbati)ga ega. Bufer o‘lchami cheklangani uchun, shunday holat paydo bo‘lish mumkin, yangi paketni joylashish uchun buferda joy etishmasligi mumkin. Bu xolatda (yangi paket yoki navbatda turgan paket) yo‘qotiladi.

Paketli kommutatsiyali oddiy tarmoq strukturasini ko‘rib chiqamiz (2.4- rasm.).

A,V xostlari E xostiga birgalikda paketlarni jo‘natadi, A va V xostlarning birinchi marshrutizator bilan aloqasi 10 Mbit/s tezligi bilan Ethernet aloqa liniyasi orqali amalga oshiriladi. Marshrutizator aloqa liniyaga paketlarni 1,5 Mbit/s tezligi bilan yuboradi. Agar aloqa liniya yuklangan bo‘lsa paketlar uni bo‘shatishni navbatda kutib turadilar.

Agar A va V birdan paketlarni yuborsa nima bo‘lishini ko‘rib chiqamiz. Xostlar o‘rtasida sinxronizatsiya yo‘q, paketlarni uzatish tartibini oldindan aytib bo‘lmaydi, bu usul statik multipleksorlash deb aytiladi. Xostlar o‘rtasida paketlarni uzatish vaqti qo‘yidagisiga teng:

2.4-rasm. Paketli kommutatsiya bilan oddiy tarmoqning strukturasi


Tp=Q*L/R

bu erda, L – paket uzunligi bit, R – chiqishdagi aloqa liniyasining tezligi bit/s, Q – xostlar o‘rtasidagi aloqa liniyalarining soni.

Paketli tarmoqning kommutatsiyali tarmoqdan asosiy farqi u har doim paketlarni oxirgi tugundan qabul qilishga tayyor.
Paketli kommutatsiya real vaqt ilovalari (telefoniya, videochaqiruv, konferens aloqa)ni sifatli xizmat ko‘rsatishini ta’minlab bermaydi, lekin aloqa liniyasi o‘tkazuvchanligini samarali bo‘linishini ta’minlab beradi.