Kоmmunikatsiyalarini rivоjlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari universiteti urganch filiali

Elektromagnit maydonining tavsifi

Elektromagnit maydoni ma'luiliii kuchlanishdagi elektr maydoni (V/m) va magnit maydoni (A/m) vektorlari orqali ifodalanadi. Harakatlanuvchi elektromagnit to'lqinlarining va vektorlari har yaqt o'zaro perpendikularbo'ladi. O'tkazuvchi muhitda tarqalayotgandi, ular. o'zaro quyidagi bog'lanishga ega bo'ladi:
bunda, ϖ— elektromagnit tebranishlarining aylanma chastotasi; γ-ekran moddasining solishtirma o'tkazuvchanligi; μ— bu moddaning magnit o'tkazuvchanligi; k — so'nish koeffitsiyenti; z — nurlanayotgan ekran yuzasidan aniqlanayotgan nuqtagacha bo'lgan masofa.
Elektromagnit to'lqinlari vakuumda yoki havo muhitida tarqalayotgan bo'lsa, E=377N bo'ladi. Elektromagnit to'lqinlarining tarqalishi maydondagi energiyani ko'chirish bilan bog'langan.


¹³Introduction to Health and Safety at Work. Phil Hughes, Ed Ferrett. The Boulevard, Langford Lane, Kidlington, Oxford OX5 1GB, UK. ISBN: 978-0-08-097070-7.Chp 15.
Elektromagnit maydondagi energiya oqimining zichligi vektori I (Vt/m²) (intensivligi), - “Umov-Poynting vektori” deb ataladi va quyidagicha ifodalanadi:

I = E H

Elektromagnit maydoni nazariyasiga asosan o'zgamvchi elektr yoki magnit maydoni manba yaqinida ikki zonaga bo'linadi: yaqin zona yoki induksiya zonasi bo'lib, maydonlarini bir- birlariga bog'lanmagan deb hisoblash mumkin. Shuning uchun bu zonadagi normalashtirish eletromagnit maydonining ham elektr, ham magnit maydonlari qo'shilmalari sifatida olib boriladi.

Nurlanish zonasida esa maydon harakatlanayotgan elektromagnit to'lqinini vujudga keltiradi va bu harakatlanayotgan to'lqinning muhim parametri to'lqin oqimining zichlik quvvati hisoblanadi. Bu zonadagi normalashtirish intensivlikka asosan olib boriladi va bu intensivlik nuqtasimon manbagacha bo'lgan masofa kvadratiga teskari proporsional bo'ladi.
-to'lqin uzunligi bo'lib, — tenglanasiga asosan aniqlanadi, bunda, S — elektromagnit to'lqinlarining tarqalish tezligi (vakuum yoki havo muhiti uchun yorug'lik tezligi);
f — elektromagnit to'lqinlarining chastotasi va nurlanish zonasi bo'lib, masofalarda joylashgan bo'ladi.
^{bunda, P}M^{— manbaning nurlanish quvvati. Agar bu manba yo'naltirilgan harakatga ega} bo'lsa (antenna), unda:
bunda, Q - antennaning kuchaytirish koeffitsiyenti bo'lib,hisoblashlar yordamida aniqlanadi. Induktorlar, termik qurilmalarning kondensatoriati, generatorlarning ayrim qismlarini ulovchi flder liniyalari, transformatorlar, antennalar, to'lqin uzatgichlarning ochiq qismlari va o'ta yuqori chastota generatorlari elektromagnit to'lqinlarming manbalari sifatida qaralishi mumkin.
Bu manbalarda hosil bo'ladigan elektromagnit to'lqinlari radiochastotalarining tavsifi 2.1- jadvalda keltirilgan.