Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi filiali

Симсиз usb
(WUSB сифатида қисқартирилган) бутунлай янги эмас. Intel 1-марта 2004 
йил баҳорида IDF сессиясида бу ҳақда гапирди. Қурилмалар ўзлари тақдим 
қилмагандилар, шунингдек спесификацияларнинг мавжудлиги ҳақида эълон қилмадилар. 
Улар бундай технологияни мавжуд деб эълон қилишди. У ерда шундай гаплар бор эди, 
буни эшитган одамлар олдинда яшаган даврда яшашни давом эттирди. 2005 йилда IDF 
кузги сессиясида Intel 1-прототипларни намойиш қилди. Айтиш жоизки прототип 
илҳомлантирди. PCMCIA-инспекторнинг интеграциялашган улкан PCI-карта ва 
монтаждан орқада қолган антенна. Келажакда ноутбукларга уланган бўлиши керак бўлган 
ғалати ечим. Бироқ, шуни таъкидлаш керакки, сериянинг прототипи эмас, балки 1-иш 
намунаси эди. Бугунги кунда оддий Симсиз USB модуллари ва дастлабки қурилмалар 
аллақачон мавжуд. Ҳа, одатдагидек оддий USB улагичи билан боғлайдиганлар: 
принтерлар, сканерлар, камералар, сичқончалар, ташқи қаттиқ драйвлар, PDA ва 
бошқалар. WUSB, бундай кабеллардаги кетма-кет уланган шинани симсиз йўлларга 
ўтказиш имкониятини беради. 
Бунинг қандай ишлашини кўриб чиқайлик. Қурилмалар ўртасида маълумотлар 
алмашинуви учун махсус хост контролатори мавжуд. Ҳар 1 қурилмага масофа бўйича 
алоҳида алоқа канали ажратилган. Агар сиз Wi-Fi каби катта тезликда каналларни 
ажратиш каби маълумотларни узатишингиз керак бўлса. 1та "оддий" WUSB процессори 
127 қурилмага уланишни қўллаб-қувватлайди. Бундан ташқари, оддий "оддий" хост 
диспетчерлари ҳам йўқ бу қурилмалар ўзлари. Улар имкониятлари чекланган рўйхатига 
эга, аммо бошқа манбалардан маълумотларни қабул қилишлари ва узатишлари мумкин. 
Шундай қилиб, жуда узоқ манбадан олинган маълумот 1 неча қурилмадан ўтиб, кейин уни 
асосий компьютерга олиб боради ва уни тўғридан-тўғри сўровни бажарган компьютерга 
етказиб берадиган 1 уяли тармоқ пайдо бўлади. 
14.10-расм. Симсиз USB қурилмаси 

---

149 
14.11-расм. Симсиз USB билан малумот алмашиш 
Буни қандай қилиб бир квартирада ѐки уйда қўллаш мумкин? Асосий 
компьютердан узоқ бўлмаган жойда WUSB текширувини ўрнатасиз ѐки уни тўғридан-
тўғри боғлайсиз. Шундан кейин симсиз USB билан тўғридан-тўғри ѐки марказ орқали 
ишлайдиган хонадаги бирон-бир қурилмадан фойдаланишингиз мумкин. Ҳа, сичқонча, 
клавиатура, принтер каби энг оддий қурилмаларнинг уланиши мумкин бўлган энг кенг 
тарқалган USB портлари билан жиҳозланган ҳуб - ҳост текшируви. Шу билан бирга, 
бошқа хоналар билан мулоқот қилиш учун бошқа хост-текширгич ѐки симсиз роутер 
сифатида фойдаланиш мумкин USB қурилмалари ҳам ўзларига, ҳам қулайроқ Wi-Fi 
уланиш нуқталарига, ҳатто оддий LAN калитларга эга. Симсиз USB нинг улкан афзаллиги 
унинг оригинал кабели стандарти билан тўлиқ мувофиқлиги. LAN ва WLAN билан 
ўхшашлик мавжуд: нуқта Wi-Fi кириш кабелга уланади маҳал-лий тармоқ энг кенг 
тарқалган ўрамажуфтлик ѐрдамида, кейинчалик унинг доирасидаги барча қурилмалар 
фақат симсиз эмас, балки бутун тармоқнинг ресурсларидан хавфсиз фойдаланишлари 
мумкин. WUSB USB мос келадиган бўлса, ушбу симсиз стандарт тезкор ишлаши керак. 
Аслида, у 3 метрли радиусда тезлиги 480 Мбит/с ни ташкил қилади, ва 10 метр радиусда - 
110 Мбит/с. Тезликни 1 Гбит/с гача кўтариш учун стандарт сўзнинг кейинги версияларида 
маълумотларни узатиш учун 3.1-10.6 гигагертсли частоталар қўлланилиб, бу стандарт 
UWB нинг келиб чиқишини аниқ кўрсатмоқда. Энергия истеъмолига келсак, бу жуда 
муҳим эмас. Шундай қилиб, WUSB контроллерига эга бўлган замонавий мобиль 
телефонлар ва PDA'лар, олдинги қадар ва WUSB асосланган узоқдан сервер 1 неча ой 
давомида 1 заряд давом этадиган даражада ҳаракат қилади. Гарчи охирги ҳолатда Wibree 
ѐки ZigBee каби технологияларни қўллаш жуда долзарб бўлсада, бу янада тежамкор ва 
кенгдир. Маълумотларга қараганда, iSuppli агентлиги мавжуд. Масалан, 2007 йилда мос 
келувчи қурилмалар учун бозор 15 миллион долларни ташкил этган бўлса, 2011 йилга 
келиб у 2,6 миллиард долларга кўпаяди ва сотилган қурилмалар сони 2011-йилда 1 
миллиондан 500 миллионгача ошади. . 

---

150 
14.12-расм. Симсиз малумот алмашиш кўринишлари 
14.13-расм. Симсиз USB қурилмасининг компьютерга уланиш жараѐни