Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi filiali

Бир нечта қизиқарли сценариялар 
ТСР протоколини белгиланган иш тартиби жарѐнидаги 1 неча ҳолатни кўриб чиқа-
миз. Сценарий ―квитанцияни йўқотилиши оқибатида, қайта узатиш‖. 1-ҳолат 12.8-расмда 
таъсвирланган ―А‖ хост 1 сегментини ―В‖ хостга юбормоқда. Тасаввур қиламизки, 
сегмент 92- тартиб рақамида бўлиб, 8-байт маълумотни ташкил қилади. ―А‖ хост ушбу 
сегментни юборганидан сўнг,―В‖ хостдан 100 тартиб рақами орқа-ли тасдиқланишни 
кутади. Ҳисоблаймиз ―А‖ хостдан юборилган сегмен муваффақиятли олинган, аммо ―В‖ 
хостда ушбу сегмент йўқолган. Бунда кутишнинг тугаш интервал ҳолати кузатилади ва 
―А‖ хост қайтадан сегментни жўнатади. Хост ―В‖ бу сегментни қа-бул қилиб, унинг 
тартиб рақамини аниқлайди, маълум бўладики бундай сегментни олдин-дан қабул 
қилинган. Бу ҳолат қайта юборилган сегментни олиб ташлашга келтиради. 

---

128 
12.8-расм. Квитанцияни йўқолиши ҳисобига, қайта юбориш. Сценарий ― 100 тартиб 
рақамини сегмент қайта юборилишни амалга оширмади‖. 
2-ҳолат 12.9 расмда кўрсатилган. ―А‖ хост кетма-кет 2та сегментни юбормоқда, 
улардан бирининг тартиб рақами 92 ва 8-бит бўлиб, 2-сегмент тартиб рақами 100 ва 20-
байт маълумотга эга. Тасаввур қиламиз, 2 сегмент ―В‖ хостда муваффақиятли қабул қи-
линди, уларга 2та квитанция генерация этилиб уларнинг рақамлари 100 ва 120 ҳолда тас-
диқланди. Ҳисоблаймизки, бу 2 квитанциядан бирортаси ҳам кутиш интервалининг туга-
ши оралиғида етиб келмади. Бу ҳолатда ―А‖ хост қайтадан 92- рақамли сегментни қайта 
юбориб, таймерни ишга туширади. Бунда ―А‖ хост 2-сегмент квитанциясини олиб, янги 
кутиш тугаш интервали тугамагунча, 2-сегментни қайта юборишни амалга оширмайди. 
Сценарий: ‖Умумий квитанция, биринчи сегментни қайта юборишни олдини олади‖. 
Расм.12.9. Қайта юбориш, 100-тартиб рақамли сегментни юбориш амалга оширилмаган 
ҳолати. 

---

129 
3-ҳолат 12.10-расмда келтирилган ва 2-ҳолатдан шу билан фарқланадики, 1-сегмент 
учун белгиланган квитанция йўқолади, 2-квитанция(тартиб рақами 120) эса ―А‖ хостга 
кутиш тугаш интервалида етиб келади.
12.10-расм. Умумий квитанция, 1-сегментни қайта юборишдан олдини олиши ҳолати. 
―A‖ хостда қабул қилинган бу квитанция хабар қиладики, барча байтлар шунингдек, 119- 
ҳам муваффақиятли ―А" хостда қабул қилинган; шундай қилиб ―А‖ хост 2та сегементдан 
бирортасини қайта юборишга эҳтиѐжи бўлмайди.