Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

R
opt
 = n · m · B
 
ifoda bilan aniqlanuvchi, o‘tkazish qobiliyati bo‘yicha optik kabelning optimal 
resursini tanlashdir. YUqoridagi munosabatda n – OT soni, shuningdek, rezerv 
tolalar soni ham; V – ma’lum L uzunlikli regeneratsiyalash uchastkasidagi 
chegaraviy uzatish tezligi (OT turi, apparatura xarakteristikalari va B * L 
ko‘paytmani oshirish imkonini beruvchi boshqa imkoniyatlar bilan aniqlanadi); m – 
ma’lum B va L dagi optik kanallarning chegaraviy soni (OT turi, apparatura 
xarakteristikalari va to‘lqin uzunligi bo‘yicha ajratilgan TOUT uchun xarakterli 

---

bo‘lgan nochiziqli effektlar ta’sirini kamaytiruvchi boshqa imkoniyatlar bilan 
aniqlanadi).
Reflektometr optik tolaga kuchli optik impuls signal berib, qaytgan va 
sochilgan orqaga qaytgan signalni o’lchaydi.Optik impuls lazer diodlar yordamida 
xosil qilinadi. Qaytgan va sochilgan signal quvvatini o’lchash uchun yuqori 
sezgirlikga ega fotodiodlardan foydalaniladi. 
OTDR blok sxemasi. 
 
Optik reflektometr (Optical Time Domain Reflectometers — OTDR) Optik 
tolali kabellarni xarakteristikalarini, undagi nuqsonlarni kabeldagi signaldagi 
yo’qotishlarni aniqlash uchun ishlatiladi. Bundan tashqari optik tolaning xar bir 
qismida foydali signalning so’nish darajasini aniqlashga imkon beradi. Optik 
impulsning 
asosiy 
qismi 
oldinga 
xarakatlanadi, 
lekin 
optik 
toladigi 
mikronuqsonlarda yorug’likning oz qismi turli tomonlarga sochiladi. Sochilgan 
yorug’likning bir qismi orqa tomonga xam sochiladi va reflektometrga etib keladi. 
Yorug’likning orqaga qaytgan qismi teskari sochilish deb nomlanadi. Teskari 
sochilish miqdorini o’lchash orqali, optik tola bo’ylab borayotgan signalning 
susayishiga olib keladigan nuqsonlarni aniqlaydi. Impls optik tola bo’ylab 
xarakatlanib borgan sayin signal susayib boradi, bu optik toladagi payvatlash 
joylardagi, bukilish va boshqa nuqsonlarda sochilish sababli sodir bo’ladi.
So’nish koeffitsenti deb kabelning birlik uzunlikdagi impulsning so’nish miqdoriga 
aytiladi. Bu kattalik odatda dB/km o’lchanadi va signal to’lqin uzunligiga, signal 
manbaning modal xarakteristikalariga va kabel o’zining xarakteristikalarigi bog’liq. 

---

Kavsharlanish joyidagi signalning so’nishi dB da o’lchanadi. U tolalar 
markazlarining mos kelishiga, tola g’irdining polirovka sifatiga va boshqalarga 
bog’liq. 
Frenel qaytishlari tolaning sindirish koeffitsentining keskin o’zgarishi sababli sodir 
bo’ladigan yorug’likning qaytishilarga aytiladi. Yorug’likning bunday qaytishi 
payvantlash joyidagi nuqsorlar sababli, kabelning uzilishi, unig keskin bukilishi, tola 
g’irdidagi nuqsonlar sababli sodir bo’ladi. 
Qaytish koeffitsent deb qaytgan yorug’lik kuvvatining signal kuvvatiga nisbatiga 
aytiladi. Uning qiymati birga yaqinlashgan sayin qaytish shunchalik yuqori (va 
payvandlash sifati shunchalik past bo’ladi). 
Optik qaytish yo’qotishlar (Optical Return Loss — ORL) sinalayotgan kabelda 
Frenel qaytishlar va uzinlik bo’ylab umumiy yo’qotishlar bilan aniqlanadi. Bu 
yo’qotishlar dB da o’lchanadi va passiv optik tizimlar uchun musban qiymatga ega 
bo’ladi. 
Optik reflektometrlar o’lchash natijalarni grafik (reflektogramma) sifatida 
ko’rsatadi. Bunda qaytgan va sochilgan yorug’likning kabel uzunligiga bog’liqligi 
ko’rsatiladi. Ko’pchilik reflektometrlar xodisalar xarakteristikalarini