Komil inson tarbiyasi sharq mutafakkirlari talqinida

Ushbu davlatlarning umumiy tashqi savdo aylanmasi quyidagi jadvalda keltirilgan. 

Manbalar: Xalqaro valuta jamg‘armasi – 2020 IMF World Economic Outlook Database, Worldometers Population hamda davriy va rasmiy matbuot.

Toshkent tashabbusi yangi mintaqaviy tashkilot tuzish fikridan yiroq bo‘lsa-da, ushbu mamlakatlarning mumkin bo‘lgan turli jabhalarda o‘ziga xos soat millarini bir yoqadan bosh chiqarib sozlab olish siyosatini olib borish tarafdoridir.

Bunga misol sifatida, 2019 yilda BMT shafeligida Markaziy Osiyoga bevosita daxldor ikkita qaror qabul qilindi. Birinchisi, «Markaziy Osiyo mintaqasida tinchlik, barqarorlik va izchil taraqqiyotni ta'minlash bo‘yicha mintaqaviy va xalqaro hamkorlikni mustahkamlash» qaroridir. Unda mintaqa davlatlari rahbarlaridan tashqari tashqi ishlar vazirlari darajasida doimiy siyosiy maslahatlashuvlarni yo‘lga qo‘yish, xalqaro maydonda ushbu mamlakatlar salmog‘i va ta'sirini oshirish, o‘zaro muvofiqlashtirilgan transport-tranzit imkoniyatlarini kengaytirish va dengiz yo‘llariga chiqishga doir yirik loyihalarni birga amalga oshirish, iqlim o‘zgarishiga qarshi kurashish, ilm-fan, ta'lim, san'at, sport kabi juda keng ustuvor masalalarda hamkorlik qilishga, eng muhimi ishonchli va xulq-atvorini bashorat qilish mumkin bo‘lgan xalqaro sherik sifatida shakllanishga urg‘u berilgan.

Ikkinchisi, «Markaziy Osiyoda barqaror turizm va barqaror rivojlanish» BMT rezolyutsiyalari. Zikr etilgan turizmga taalluqli hujjatni sinchkovlik bilan o‘rganish, afsuski unda mintaqada oz-muncha shov-shuvlarga sabab bo‘lib 2018 yilda e'lon qilingan umumiy Ipak yo‘li vizasi haqida lom-mim deyilmagan.

Markaziy Osiyo davlat rahbarlari uchrashuvi formatiga to‘xtalib, Nursulton Nazarboyevning «muntazam ishchi maslahatlashuvlarning ichki o‘zimizning (ya'ni mintaqaning – muallif) masalalarni hal etish maqsadida o‘tkazilishi» degan ta'kidi yig‘ilishning Markaziy Osiyoga taalluqli davra muloqoti sifatida qabul qilinayotgani, u aslo mintaqa mamlakatlarining tashqi siyosiy masalalarini muvofiqlashtirishga daxldor emasligini namoyish etadi.

Shu jumladan, mazkur uchrashuvning qozoq rasmiy manbalarida ishchi va «maslahatlashuv» so‘zining qavs ichida berilishi u hali odatda davlatlararo tashkilotlarga xos tamomila to‘laqonli muassasaviy shakl kasb etmaganidan dalolat beradi.

Siyosat va iqtisoddan xoli bo‘lmish qadimiy va hamisha navqiron Navro‘z shukuhi ham Markaziy Osiyo davlatlarini birlashtirishga yetarli darajada omil bo‘la olmagani, ularni mushtarak qadriyatlar atrofida jipslashtirish uchun manfaatli va jozibadorroq yondashuvlarni ishlab chiqishga undashi mumkin.

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING QONUNI