Kodifikatori

---

2019-yil oliy ta‘lim muassasalari bakalavriatiga qabul test sinovlarida 
foydalanish uchun kimyo fani bo‘yicha fan mazmunining tarkibi va 
abituriyentlar tayyorgarligi darajasiga qo‘yiladigan talablar 
KODIFIKATORI 
Oliy ta’lim muassasalari bakalavriatiga qabul test sinovlarida foydalanish uchun 
kimyo fani bo‘yicha fan mazmunining tarkibi va abituriyentlar tayyorgarligi 
darajasiga qo‘yiladigan talablar kodifikatori (keyingi o‘rinlarda Kodifikator) test 
topshiriqlarining tuzilishi va mazmunini belgilovchi hujjatlardan biridir. U kimyo 
fani bo‘yicha umumiy o‘rta ta‘lim hamda o‘rta maxsus, kasb-hunar ta‘limining 
Davlat ta‘lim standartlari va o‘quv dasturlari asosida tuzilgan. 
Nazorat 
qilinayotgan 
element kodi 
Test sinovlarida tekshiriladigan 
fan mazmunining tarkibi 
1.Umumiy kimyo
1.1 
Kimyoning asosiy tushuncha va qonunlari (Atom-molekular ta’limot, 
kimyoviy element, kimyoviy belgi, atomlarning o‘lchami, nisbiy va 
absolut atom massa, molekular va nomalekular tuzilishdagi moddalar, 
oddiy va murakkab modda, kimyoviy formula va undan kelib 
chiqadigan xulosalar, sof modda va aralashma, allotropiya, nisbiy va 
molekular massa, modda miqdori, molar massa, fizikaviy va kimyoviy 
o‘zgarishlar, kimyoviy reaksiya tenglamalari va koeffitsiyentlar, 
massaning saqlanish, tarkibning doimiylik, karrali nisbatlar va 
Avogadro qonunlari, molar hajm, gaz qonunlari, ekvivalent va 
ekvivalent qonuni, kimyoviy reaksiya turlari).
 
1.2 
Davriy qonun va davriy sistema. Atom tuzilishi (Kimyoviy 
elementlarning dastlabki toifalanishi, atom tarkibi, izotop, izoton, 
izobar va izoelektron, elektron konfiguratsiya, kvant sonlar, yadro 
reaksiyalar,
 
davriy xossalar, atom radiusi, ionlanish energiyasi, 
elektronga moyillik, elektromanfiylik, metallik va metallmaslik 
xossalari. Elementlar, oddiy moddalar hamda ularning oksidlari, 
gidroksidlari, vodorodli birikmalar xossalarining davriy ravishda 
o‘zgarishi). 
1.3 
Kimyoviy bog‘lanishlar (Kimyoviy bog‘lanishning tabiati. Nisbiy 
elektromanfiylik. Elementlarning nisbiy elektromanfiyligi va ularning 
xossalari o‘rtasidagi bog‘lanish. Kovalent bog‘lanish va uning hosil 
bo‘lish mexanizmi. Qutbsiz va qutbli bog‘lanish. Donor-aktseptor, 
metall, vodorod bog‘lanishlar haqida tushuncha. Ion bog‘lanish. Qattiq 
moddalarning tuzilishi. Atomli, ionli va molekular kristall panjaralar, 
gibridlanish, valentlik). 
1.4 
Kimyoviy reaksiyalarning kinetikasi (reaksiya tezligi va unga ta’sir 
etuvchi omillar. Kataliz va katalizator. Qaytar va qaytmas jarayonlar. 
Kimyoviy muvozanat, kimyoviy muvozanat konstantasi haqida 
tushuncha, kimyoviy muvozanatga ta’sir etuvchi omillar, Le-Shatelye 
prinsipi).