Klinik laborator tashxislash va tekshiruv usullari

70

---

SIYDIK CHO‘KMASINI MIQDORIY USULDA
TEKSHIRISH
Miqdoriy usuldan siydik bilan ajralayotgan leykotsit, eritrotsit va 
silindrlarni miqdorini aniq tekshirishda foydalaniladi.
Bu buyrak kasalliklari diagnostikasi uchun muhim,asosan yashirin, 
surunkali va sust kechuvlarini kechishini dinamik kuzatish va 
o‘tkazilgan davoni nazorat qilish uchun zarur
Opredelenie 
provoditsya 
s 
рошощуи 
schetnoy 
Goryaev 
kamerasida (0,9 mkl hajmda) yoki Fuks-Rozental (3,2 mklhajmda)da 
hisoblash yordamida o ‘tkaziladi.
Addis- Kakovskiy metodi
Sutkalik yig‘ilgan siydikda shaklli elementlar miqdorini aniqlash 
uchun foydalaniladi
Siydik yig‘masi. Ertalab bemor siydik pufagini bo‘shatadi. So‘ng 
24 soat davomida bitta idishga siydik yig‘iladi.
Idishda shaklli elementlaming buzilishining oldini olish uchun 4—
5 tomchi formalin va 2-3 timol kristalli qo‘shiladi, siydikni 
muzlatgichda saqlash maqsadga muvofiq.
Siydik yig‘iladigan kuni bemorga go'shtli mahsulotlar bilan 
suyuqlik qabul qilishni chegaralash buyuriladi, shaklli elementlarni 
hisoblash uchun siydik rNi va zichligini doimiy ushlash muhim, ishqoriy 
muhitda yoki uni zichligi pasayganda shaklli elementlar tez buziladi.
Agar ko‘rsatilgan sharoitda siydik yig‘ish imkoni bo‘lmasa, 10-12 
soatda siydikni yig‘ish mumkin. Siydikni kechki porsiyasini yig‘ish 
ko‘proq ratsional: bemor uyqudan oldin siydik pufagini bo‘shatadi 
vaqtni belgilaydi, keyin 10-12 soat davomida siydikni bitta idishga 
yig‘adi. Aniqlash y o‘li sekin aralashtiriladi va uni hajmi o ‘lchanadi.
Tekshirish uchun siydik qoldig'idan olinib, 12 min (1/5 soat) da 
quyidagi formula bilan hisoblanadi:
V
Q - t x
 5
Q -1 2 min ajratilgan siydik hajmi;
V - tekshirish vaqtida yig'ilgan siydik hajm (ml);
t - siydik yig‘ish vaqti
5 -1 /5 soatda qayta sanalgan koeffltsient.
71

---

Miqdorini hisoblashda o‘lchamli sentrifugali probirkada 3500 
ob./minda 3 min davomida yoki 2000 ob./minda 5 min davomida siydik 
sentrafugalanadi. Yuqori qavati ajratiladi, qoldiq bilan hammasi 0,5 ml 
siydik qoladi. Agar qoldiq 0,5 ml dan oshsa, u holda 1 ml siydik olinadi. 
Qoldiq sekin aralashtirilib, hisoblash kamerasiga to‘ldiriladi. Siydik 
bilan shaklli elementlaming normadagi sutkalik ekskretsiyasi:
eritrotsitlar - 1 000 OOOgacha
leykotsitlar - 2 000 000 gacha
silindrlar - 20 000 gacha