Alginat materiallar. Barcha alginat qoliр olish materiallarining
asosini algin kislotaning natriy tuzi tashkil etadi. U kukundan iborat
bo‘lib, suvda bo‘kib, kolloid sistema — gel hosil qilish xususiyatiga
ega. Gelga undan qoliр olish materiali sifatida foydalanishga imkon
beradigan fizik xususiyat berish uchun uning qattiqligi va
elastikligini oshirish, yopishqoqligini kamaytirish zarur. Bunga
erishish uchun unga giрs, shuningdek, har xil to‘ldiruvchilar (oq
qurum SiO2, bariy sulfat BaSO4, natriy karbonat Na2CO3 va
boshq.) qo‘shish kerak bo‘ladi. Ayniqsa, giрs qo‘shish katta
ahamiyatga ega. Undan eruvchan natriy alginat gelini erimaydigan
kalsiy alginat geliga o‘tkazish maqsadida foydalaniladi.
Alginat qoliр olish materiallari asosiy xossalarining xarakte-
ristikasi. Massani tayyorlash va uni og‘izga kiritishning osonligi,
protez o‘rni to‘qimalarining aniq aksini olish, og‘iz bo‘shlig‘idan
butunicha chiqarib olish mumkinligi alginat qoliр olish mate-
riallarining eng afzal tomonlari hisoblanadi. Qoliр og‘izdan chiqarib
olingandan keyin giрs bilan qoliр olishdagi kabi yuz iflos bo‘lib
qolmaydi. Qotgan qoliр olish massasi yaxshi qayishqoq xossalariga,
yetarli darajada qattiqlikka va mahkamlikka ega. Alginat qoliрlar
bo‘yicha model quyish ham oson.
Novalgin. Alginat qoliр olish massalarining bir turi hisoblanadi.
Mayda dispers novalgin kukuni natriy alginat va qotish tezligini
tartibga soluvchilar, bo‘yoqlar, to‘ldiruvchilardan iborat. Qoliр olish
uchun novalgin suv bilan aralashtiriladi. Qoliр olish usuli xuddi
stomalginga o‘xshash. Novalgin qotgandan keyin stomalginga
nisbatan ko‘proq mustahkamlikka va qattiqlikka ega.
Sintetik kauchuklar. Ortopedik stomatologiyada yangi sintetik
polimer qoliр olish materiallari paydo bo‘lishi polimerlar kimyosi
yutuqlarini tibbiyot sanoatiga joriy qilish natijasida mumkin bo‘ladi.
Bu esa, shifokorlar bilan sanoat xodimlarining hamkorligi
natijasida yuzaga keldi. Stomatologiyaga ko‘p miqdorda har xil
preparatlar, materiallar, davo vositalarining kirib kelishi ana
shunday hamkorlikning mahsulidir.
Bu guruhdagi qoliр olish materiallari qator afzalliklarga ega.
Ularning asosiy afzalligi kirishish xossasining yo‘qligidir, bu esa,
qoliрni uzoq muddat saqlashga imkon beradi. Silikonli va tiokolli
massalar protez o‘rni to‘qimalarining juda ham aniq aksini beradi,
qotgandan keyin esa, massa ko‘proq elastiklik va mustahkamlikka
ega ekanligi bilan farqlanadi. Bunday qoliрlardan ikki marta model
quyish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |