Klasterlarni shakllantirish: tajribalar, natijalar va innovatsion yondashuvlar

Q
ab
u
l 
q
il
in
ga
n 
m
ab
la
g‘l
ar
 
ulardan: 
d
avlat byu
d
je
ti
 
b
an
k
larn
in
g 
k
re
d
itlar
i va b
osh
q
a 
q
ar
z m
ab
lag‘lar
i 
ch
et e
l i
n
ve
stitsiyalari 
va k
re
d
itlar
i 
 
 
d
avlat byu
d
je
ti
 
b
an
k
larn
in
g 
k
re
d
itlar
i va b
osh
q
a 
q
ar
z m
ab
lag‘lar
i 
ch
et e
l i
n
ve
stitsiyalari 
va k
re
d
itlar
i 
2020 yil yanvar-dekabr 
2021 yil yanvar-mart 
O‘zbekiston 
Respublikasi 
34,6 
65,4 
6,5 
14,1 
42,9 
41,3 
58,7 4,0 
12,0 
40,9 
Qoraqalpog‘ist
on 
Respublikasi 
34,1 
65,9 
10,9 7,0 
46,0 
48,9 
51,1 6,0 
18,0 
25,4 
Andijon 
39,1 
60,9 
6,8 
12,9 
40,0 
44,8 
55,2 7,7 
14,2 
31,7 
Buxoro 
34,7 
65,3 
5,9 
9,5 
49,5 
35,4 
64,6 3,7 
10,0 
49,1 
Jizzax 
31,6 
68,4 
5,4 
15,2 
45,6 
50,3 
49,7 1,6 
3,7 
41,8 
Qashqadaryo 
23,4 
76,6 
3,6 
4,5 
66,8 
39,6 
60,4 1,2 
4,7 
52,4 
Navoiy
17,7 
82,3 
1,9 
7,6 
70,8 
19,1 
80,9 2,1 
2,5 
74,9 
Namangan 
37,8 
62,2 
5,2 
24,4 
31,7 
33,7 
66,3 3,2 
18,0 
43,4 
Samarqand 
43,5 
56,5 
6,8 
18,9 
29,4 
61,3 
38,7 4,7 
11,9 
20,3 
Surxondaryo 
21,2 
78,8 
6,9 
8,7 
62,1 
30,2 
69,8 2,3 
17,5 
47,8 
Sirdaryo 
30,2 
69,8 
7,5 
16,3 
43,4 
27,1 
72,9 3,2 
25,3 
42,3 
Toshkent 
47,5 
52,5 
10,1 8,0 
30,8 
68,4 
31,6 2,0 
6,1 
21,7 
Farg‘ona 
29,0 
71,0 
6,3 
24,3 
39,6 
33,1 
66,9 1,6 
24,1 
38,8 
Xorazm 
41,7 
58,3 
7,0 
21,2 
27,0 
44,0 
56,0 1,6 
12,2 
37,0 
Toshkent sh. 
40,9 
59,1 
6,6 
19,0 
31,5 
35,8 
64,2 7,0 
14,0 
42,2 
Investitsiya loyihalarining amalga oshirilishini kunlik monitoring qilish va ularning 
tarmoqlar va hududlar kesimidagi joriy holati bo‘yicha haftalik hisobot tizimi yaratilishi 
muhokama etildi. Investitsiyalar va tashqi savdo vazirining o‘rinbosarlari, tegishli tarmoq 
idoralari va mahalliy hokimiyat organlari rahbarlariga loyihalarni o‘z vaqtida ishga tushirilishi 
uchun shaxsiy javobgarlik belgilangan. 
 
 

---

170 
O‘zbekiston Respublikasining yalpi ichki mahsuloti 
( Joriy narxlarda, mlrd.so‘m) 
4-jadval 
Iqtisodiy faoliyat turi 
2020 
2021 
yanvar-
mart 
yanvar-iyun 
yanvar-
sentyabr 
yanvar-
dekabr 
yanvar-mart 
YaIM 
112 
503,3 
254 964,5 
412 600,1 
580 203,2 128 556,8 
shu jumladan: 
 
 
 
 
 
Yalpi qo‘shilgan qiymat 
101 
886,5 
234 849,7 
381 034,1 
535 831,0 116 765,2 
Qishloq, o‘rmon va baliqchilik 
xo‘jaligi 
14 717,5 
56 606,1 
104 862,6 
151 251,0 17 440,1 
Tog‘-kon sanoati va ochiq 
konlarni ishlash 
6 956,9 
12 232,4 
16 667,8 
23 139,8 
6 663,2 
Ishlab chiqaradigan sanoat
23 965,7 
51 264,7 
81 181,1 
116 839,3 28 690,8 
Elektr, 
gaz, 
bug‘ 
bilan 
ta’minlash 
va 
havoni 
konditsiyalash
3 002,2 
6 037,2 
8 570,9 
11 768,7 
3 174,1 
Suv 
bilan 
ta’minlash; 
kanalizatsiya 
tizimi, 
chiqindilarni 
yig‘ish 
va 
utilizatsiya qilish
206,4 
444,8 
691,5 
980,2 
348,3 
Qurilish 
7 401,0 
18 296,0 
27 766,6 
37 488,5 
8 446,6 
Ulgurji va chakana savdo; 
motorli transport vositalari va 
mototsikllarni ta’mirlash
7 916,5 
15 484,3 
24 453,3 
34 060,4 
9 230,3 
Yashash 
va 
ovqatlanish 
bo‘yicha xizmatlar
812,3 
1 493,1 
2 250,0 
3 134,0 
1 005,6 
Tashish va saqlash
7 366,9 
13 421,4 
21 302,6 
29 719,3 
7 806,0 
Axborot va aloqa
1 966,7 
4 017,9 
6 358,6 
8 812,2 
2 352,2 
Moliyaviy va sug‘urta faoliyati 5 693,9 
12 642,8 
22 733,9 
29 244,2 
6 656,6 
Ko‘chmas 
mulk 
bilan 
operatsiyalar
3 065,1 
5 909,1 
9 079,4 
12 345,8 
3 424,2 
Professional, ilmiy va texnik 
faoliyat
1 266,2 
2 246,6 
4 237,4 
6 719,2 
1 577,7 
Boshqarish bo‘yicha faoliyat va 
yordamchi xizmatlar ko‘rsatish
1 743,6 
3 169,3 
4 992,1 
6 991,8 
2 053,7 
Davlat boshqaruvi va mudofaa; 
majburiy ijtimoiy ta'minot
5 727,4 
11 271,6 
17 412,8 
23 371,8 
7 097,3 
Ta’lim
8 354,9 
17 347,7 
23 196,1 
32 390,7 
9 151,1 
Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy 
xizmatlar ko‘rsatish
3 587,9 
7 325,0 
12 093,4 
17 049,0 
4 261,0 
San’at, ko‘ngil ochish va dam 
olish
482,7 
914,0 
1 377,7 
1 899,1 
571,6 
Boshqa 
turdagi 
xizmatlar 
ko‘rsatish
1 532,4 
2 738,1 
4 380,1 
6 088,4 
1 845,4 
Bilvosita 
hisoblanadigan 
moliyaviy 
vositachilik 
xizmatlari (-) 
-3 879,7 
-8 012,6 
-12 573,8 
-17 462,4 
-5 030,6 

---

171 
O‘zbekiston Respublikasi yalpi ichki mahsulotining tarkibi (hozirgi narxlarda, milliardlab 
dollar) quyidagicha o‘zgardi. 
2021 yilda yalpi ichki mahsulot quyidagicha o‘zgardi. Yanvar-dekabrda 580,203,2 milliard 
so‘m, yanvar-iyun oylarida 128,556,8 milliard so‘mni tashkil etdi. 
Shu jumladan: 
Yalpi qo‘shilgan qiymat 2021 yilda quyidagicha o‘zgargan. Yanvar-dekabrda 535 831,0 
mlrd. So‘m, yanvar-iyun oylarida 116 765,2 mlrd. 
2021 yilda qishloq xo‘jaligi, o‘rmon va baliqchilik mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi 
quyidagicha o‘zgardi. Yanvar-dekabrda 535 831,0 mlrd. So‘m, yanvar-iyun oylarida 116 765,2 
mlrd. 
2021 yilda ochiq usulda qazib olish va qazib olish hajmi quyidagicha o‘zgardi. Yanvar-
dekabrda 151 251,0 mlrd. So‘m, yanvar-iyun oylarida 17 440,1 mlrd. 
2021 yilda sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi quyidagicha o‘zgardi. Yanvar-
dekabrda 23 139,8 milliard so‘m, yanvar-iyun oylarida 6 663,2 milliard so‘mni tashkil etdi. 
2021 yilda elektr, gaz, bug‘ va havoni tozalash bo‘yicha xizmatlar ko‘lami quyidagicha 
o‘zgardi. Yanvar-dekabrda 116,839,3 milliard so‘m, yanvar-iyun oylarida 28,690,8 milliard 
so‘mni tashkil etdi. 
Suv ta'minoti; 2021 yilda kanalizatsiya, chiqindilarni yig‘ish va utilizassiya qilish 
xizmatlari hajmi quyidagicha o‘zgardi. Yanvar-dekabrda 11 768,7 mlrd. So‘mni, yanvar-iyun 
oylarida 3174,1 mlrd. 
Ulgurji va chakana savdo; 2021 yilda avtomobil va mototsikllarni ta'mirlash bo‘yicha 
xizmatlar hajmi quyidagicha o‘zgardi. Yanvar-dekabrda 34 060,4 milliard so‘m, yanvar-iyun 
oylarida 9 230,3 milliard so‘mni tashkil etdi. 
2021 yilda uy -joy kommunal xizmatlari hajmi quyidagicha o‘zgardi. Yanvar-dekabrda 3 
134,0 mlrd. So‘m, yanvar-iyun oylarida 1005,6 mlrd. 
2021 yilda tashish va saqlash xizmatlari hajmi quyidagicha o‘zgardi. Yanvar-dekabrda 29 
719,3 mlrd. So‘mni, yan2021 yilda axborot -kommunikatsiya xizmatlari hajmi quyidagicha 
o‘zgardi. Yanvar-dekabrda 8 812,2 milliard so‘m, yanvar-iyun oylarida 2352,2 milliard so‘mni 
tashkil etdi. 
2021 yilda moliyaviy va sug‘urta xizmatlari hajmi quyidagicha o‘zgardi. Yanvar-dekabrda 
29 244,2 milliard so‘m, yanvar-iyun oylarida 6 656,6 milliard so‘mni tashkil etdi. 
2021 yilda ko‘chmas mulk bilan bog‘liq bitimlar hajmi quyidagicha o‘zgardi. Yanvar-
dekabrda 12 345,8 milliard so‘mni, yanvar-iyun oylarida 3 424,2 milliard so‘mni tashkil etdi. 
2021 yilda professional, ilmiy va texnik xizmatlar hajmi quyidagicha o‘zgardi. Yanvar-
dekabrda 6 719,2 mlrd. so‘mni, yanvar-iyun oylarida-1 577,7 mlrd. 
2021 yil uchun boshqaruv faoliyati va yordamchi xizmatlar hajmi quyidagicha o‘zgardi. 
Yanvar-dekabrda 23 371,8 mlrd. So‘m, yanvar-iyun oylarida 7 097,3 mlrd.yanvar-iyun oylarida 
7 806,0 mlrd. 
Xulosa:
Yuqoridagi tahlil natijalaridan kelib chiqib, mamlakatimizdagi investitsion 
faollikni oshirish rivojlantirish buyicha quyidagi taklif va mulohazalarni bildirmoqchimiz: 
3.
Soliq inspeksiyalariga ishga qabul qilish jarayonlari jiddiy konkurs talablari 
bo’yicha ochiqdan-ochiq amalga oshirilishini ta’minlash. 
4.
«Xufyona iqtisodiyot» «gullamasligi» uchun qonunlar hozirgi kun talabidan 
orqadan qolmasligi shart. 
5.
Inflyatsiya va bank stavkalari o’rtasidagi bog’liklikning egiluvchanligini 
ta’minlash tadbiri (inflyatsiya 11% deyiladi-yu, bank stavkasi 25%) 
6.
«Yashil texnologiyalar» kiritayotgan va qo’llayotgan korxonalarni, biznes 
ob’ektlarini bojxona bojlari va soliqlardan 5-10 yilga ozod qilish zarur. Investorlar uchun bunday 
imtiyozlar raqobat muhiti va sanoat siyosatining samarasini beradi. 
7.
Korrupsiyani yuqori boshqaruv eshelonlarida yo’qotish va qonun ustivorligini 
majlislarda emas amalda ta’minlash, inson huquqlarini hurmat qilish. 
Adabiyotlar ro’yxati 

---

172 
1.I.A.Axmedov. I.U.Nematov “Investitsiya va lizing asoslari”T.2015 y 
2.R.H.Alimov “Investisiya faoliyatini baholash” T.2015 y 
3.B.Mamatov.D.Xo’jamqulov. “Investitsiyalarni tashkil etish va moliyalashtirish” T. 2014 y 
4. https://lex.uz/docs/-4664142 
5. https://uz.wikipedia.org/wiki/Investitsiya 
6. https://xs.uz/uz/post/investitsiyalar-va-investitsiya-faoliyati-togrisida 
7. https://lex.uz/docs/-32450 
8. https://uzeng.uz/uz/documents/2516/28069/