Klasterlarida Maktabgacha ta'lim tashkilotlarida

Maktabgacha ta'lim
Klasterlarida Maktabgacha ta'lim tashkilotlarida
pedagog kadrlarining
2022- yil iyun oyida malaka oshirish kursi tinglovchisi
Xayrullayeva Zilola Elmurodjon qizining
“Kichik yoshdagi bolalar didaktik o’yinlari”
mavzusidagi mashg'ulotni tashkil etish va o'tkazish metodikasi yuzasidan
BITIRUV LOYIHAVIY ISHI
 Ilmiy rahbar: Azizova Ziroatxon Boxodirovna
 
 Qo’qon-2022
To‘g‘ri didaktik o‘yin yosh avlodning ta’limi va tarbiyasiga katta e'tibor qaratadi. Bolalar kattalar mehnati natijasida o‘yinchoqlarga, atrofdagi narsalarga g‘amxo‘rlik qilishni o‘rganadilar, ijtimoiy xulq-atvor me'yorlari, tengdoshlar va kattalar bilan bo‘lgan munosabatlar, turli xil shaxsiy xususiyatlar haqida tushunchaga ega bo‘ladilar.
Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun didaktik o‘yinlar mehnat ta'limi funktsiyasini bajaradi. Darhaqiqat, bolalar o‘yin uchun materiallarni mustaqil ravishda tayyorlash orqali boshlang‘ich mehnat ko‘nikmalariga ega bo‘ladilar. Besh yoshdan olti yoshgacha bo‘lgan bolalar rasmlarni, o‘yinlar uchun tabiiy materiallarni olishadi, kartalar, chiplar, o‘yinlar uchun qadoqlar tayyorlashadi. Agar bola o‘yin uchun atributlarni o‘zi tayyorlasa, ularga nisbatan munosabat yanada ehtiyotkor bo‘ladi.
Didaktik o‘yinda jismoniy tarbiya. o‘yin deyarli har doim farovonlikni, ijobiy hissiyotlarni keltirib chiqaradi. Eng muhimi, didaktik o‘yinchoqlar yordamida o‘yinlar bo‘lib, ular davomida qo‘llarning nozik motorli mahoratlari mustahkamlanib, rivojlanadi. Bu bolalarning aqliy rivojlanishiga eng qulay ta'sir ko‘rsatadi, qo‘llarni yozishga tayyorlashga yordam beradi.
Ko‘pgina didaktik o‘yinlar madaniy va gigiena ko‘nikmalarini shakllantiradi. o‘yinda bolalar turli xil his-tuyg‘ularni ifoda etadilar, hamma narsani birgalikda, ya'ni birgalikda bajarishga intilishadi. Didaktik o‘yinlar nima?
1. Didaktik o‘yinlar.
Didaktik o‘yinlar ta’limiy o‘yin sifatida bolalarning yosh xususiyatlariga mos keladigan o‘yinlar sirasiga kiradi. Didaktik o‘yinlarning muhim belgisi undagi qoidalarning mavjudligidir. O‘yinda o‘yin niyati, o‘yin qoidalari, o‘yin harakatlari o‘rtasida uzviy aloqa mavjud. O‘yin niyati o‘yin harakatlarining tabiatini belgilaydi. O‘yin qoidasi esa, o‘yin harakatlarini, vazifasini hal etishga va o‘yindagi harakatlarni amalga oshirishga yordam beradi.Didaktik o‘yinlar orqali bolalarga yangi bilimlar, tushunchalar berib boriladi. Bu o‘yinlarda bolaning har tomonlama rivojlanishi, bilim jarayoni, sensor madaniyati, nutq faoliyati, aqliy qobiliyatlari takomillashadi. O‘yin qoidasiga rioya qilish, unga amal qilish o‘yin mazmunini boyitadi. Didaktik o‘yinlarda tabiiy narsa va buyumlardan keng foydalaniladi. Bolaning kun tartibida didaktik o‘yin uchun vaqt va joy ajratilishi kerak. Bunday o‘yinlar mashg‘ulot jarayonida va o‘yindan tashqari vaqtlarda guruh yoki yakka-yakka o‘tkaziladi. Bunda o‘yin mazmuni va natijasi puxta aniqlanadi.
Stol-bosma o‘yinlari-bolalarning tevarak-atrof haqidagi tasavvurlarini aniqlash, bir tizimga solish, tafakkurini (tahlil qilish, sintez, umumlashtirish, tavsiflash) o‘stirish imkonini beruvchi o‘yin usulidir. Bu o‘yin turiga loto, juft rasmlar, domino, labirint kiradi.
Og‘zaki so‘zli o‘yinlari-katta maktabgacha yoshdagi bolalar bilan o‘tkaziladi. Ular bolaning eshita olish, zudlik bilan javob topa olish, o‘z fikrlarini tez va aniq ifoda eta olishga o‘rgatadi. Tadqiqotchilarning fikricha, bunday o‘yinlar bolaning aqliy rivojlanishida katta ahamiyatga ega. Yuqorida ko‘rsatib o‘tilgan o‘yin turlarida didaktik maqsad va o‘yin materiallarining mavjudligi muhim ahamiyat kasb etadi.
Xulosa.
Didaktik o‘yinlarichida bolalar bog‘chasi- Bu, ehtimol, ta'limning eng muhim vositalaridan biridir. Axir, o‘ynab, bola o‘rganadi va shuning uchun rivojlanadi. Bolalar didaktik o‘yinlari bolani diversifikatsiya qilishning asosiy vositasidir, o‘yin umuman shaxsning asosiy fazilatlarini tarbiyalashga yordam beradi.
Shunday qilib, o‘yin jarayonida bolalar o‘zlarini o‘rab turgan narsalarga, kundalik hayotning hodisalariga, tabiatga, o‘yinlarga to‘g‘ri munosabatni shakllantiradi va bolaning bilimini chuqurlashtiradi, bu, albatta, aqliy tarbiyadir. Bolalar didaktik o‘yinlarihissiyotlarni rivojlantiring, chunki atrofimizdagi dunyoni to‘liq anglash uchun bola uni his qilishi va idrok qilishi kerak. Didaktik o‘yinlar bolalar nutqini rivojlantirishga katta e'tibor beradi. o‘yinda bola so‘z boyligini boyitadi, ham faol, ham passiv, tovushlarni va butun so‘zlarni to‘g‘ri talaffuz qilishni, jumlalarni tuzishni, o‘z fikrlarini aniq ifoda etishni o‘rganadi.
Foydalanilgan adabiyotlar.
1. Abdurahimova D. Maktabgacha tarbiya yoshdagi bolalarni axloqiy ruhda tarbiyalashda xalq ertaklaridan foydalanish: Ped.fan.nom. diss. avtoref. -T: 1998. - }8 b.
2.Azizova Z, Maktabgacha katta yoshdagi bolalarda qo‘g‘irchoq teatri vositasida axloqiy-estetik sifatlarni shakilantirish. -T,, 2010. -90 b.
3.Boboveva D.R. Maktabgacha yoshdagi bolalarning nutqini o‘stirish jarayonida ertaklar asosida atrof-muhit bilan tanishtirish /Ilmiy to1 plain. - Т.: Nizomiy nomidagi TDPU. 2000.— 103-105-b.
4.Boboeva D.R. Maktabgacha yoshdagi bolalar tarbiyasining asosiy mezonlari I/ Pedagogik ta'lim j. - Т.: 2001. 2-son, 65-66-b.
5.Boboyeva D.R.. Tevarak-atrofni o‘rganishda maktabgacha katta yoshdagi bolalarning bogianishli nutqini rivojlantirish: Ped.fan.nomz.. diss. avtoref. - T.: 2001. - 25 b.
6.Bolalar bog‘chasida tarbiyaning mazmuni //Maktabgacha pedagogika. Ikki qismli. 1-qism /V.I. Loginova va P.R.Sarnomkova tahr. ostida. T.: «Tarbiyachi». 1991. — 256 b.