Klaster tufayli baliqchilik agrar usuldan sanoat usuliga oʻtmoqda

4-5 yil ichida baliq genofondi toʻliq yangilanadi
Xoʻjalik tasarrufidagi umumiy yer maydoni 3076,8 gektarga teng boʻlib, shundan tovar baliq ­yetishtirish moʻljallangan suv havzalari 1780,2 gektarni tashkil etadi. Ular klaster ixtiyoriga berilgach, jamoa ishni mavjud havzalar va suv yoʻllarini qayta taʼmirlash, meliorativ holatini yaxshilashdan boshladi. Faqat ushbu yoʻnalish uchun 967,1 million soʻm mablagʻ yoʻnaltirildi. Natijada qisqa vaqt ichida havzalar chuqurligi 1,8-2 metrga yetkazilib, oʻtxoʻr baliqlar parvarishlash uchun ham zarur shart-­sharoitlar yaratildi.
“TST Fish Sluster” MCHJ direktori oʻrinbosari Timur Alimovning aytishicha, klasterda tovar baliq yetishtirish va birlamchi qayta ishlashning toʻliq “zanjiri” yaratilgan. Ayni paytda bu yerda zogʻorabaliq, doʻngpeshona (tolstolobik), oqamur kabi baliq turlari parvarishlanmoqda. Baliq chavoqlari olish va oʻstirish uchun 36,8 gektarlik havzada ona baliqlar parvarishlansa, 478,8 gektarlik havzada klaster koʻllarini baliqlantirish uchun chavoqlar tashlanadi.
— Baliqchilik rivoji koʻp jihatdan uning genofondiga bogʻliq, — deydi T. Alimov. — Biroq Oʻzbekistonda 30 yildan buyon baliq genofondi yangilanmagan edi. Ushbu masalaga oʻtgan yildan buyon davlat miqyosida eʼtibor qaratila boshlandi. Biz ham baliq genofondini yangilash maqsadida Rossiya Federatsiyasi, Belarus Respublikasidagi bir qator baliqchilik xoʻjaliklari bilan muzokaralar olib borib, yaqinda Astraxan oblastidagi «Rыbopitomnik Chaganskiy» baliqchilik xoʻjaligi bilan kelishuvga erishdik. Shartnomaga koʻra, 2021-yilning may-iyun oylarida barcha baliq turlarining lichinkalari yetkazib beriladi. Buning natijasida yaqin 4-5 yil ichida klasterda baliq genofondi tubdan yangilanib, mahsuldorlik bir necha barobar ortishiga erishiladi.
El dasturxoniga 5340 tonna parhez mahsulot
Baliqchilik tarmogʻining izchil rivojlanishi xalqimizni sifatli baliq mahsulotlari bilan taʼminlash, yangi ish oʻrinlari yaratish, sohada mulkchilik munosabatlarini takomillashtirish hamda tabiiy suv havzalaridan oqilona foydalanishda keng imkoniyat yaratmoqda.
Yetti xazinaning biri boʻlgan baliqchilikni yana-da rivojlantirish uchun mamlakatimizda suv havzalari resurslari ham, ishonchli va ­ilmiy asoslangan loyihalar ham yetarli.
Eng asosiysi, ulardan yana-da samarali foydalanish choralarini koʻrish!
“TST Fish Cluster”ning salkam 500 kishilik jamoasi joriy yilgi mavsumda elimiz dasturxoniga 5340 tonna baliq yetkazib berishga ahd qilgan. Buning uchun mavjud imkoniyatlar toʻliq ishga solinayotir. Ammo bu chegara emas. Havzalar mahsuldorligi yil sayin ortib borishi kutilmoqda. Masalan, kelgusi yilda 6000 tonna baliq yetishtirish rejalashtirilgan.
Tabiiy savol tugʻiladi: bunga qanday erishiladi?
Intensiv texnologiyalar ana shunday qoʻshimcha imkoniyatlarni taqdim etmoqda.
Gap shundaki, klasterda baliq yetishtirish sekin-asta toʻliq intensiv usulga oʻtkaziladi. Bunda Xitoy tajribasiga tayanilayotgani amalda oʻz samarasini beryapti. Shuning uchun yaqinda intensiv usulda zogʻorabaliq yetishtirish loyihasi doirasida Xitoyning “E-LINE CO Ltd” kompaniyasi bilan shartnoma imzolandi.
Ayni paytda mazkur kompaniya tomonidan havzalar yopiq suv taʼminoti qurilmasi bilan jihozlanmoqda. Loyiha qiymati 238536 dollarga teng boʻlib, qurilmalar shu yilning sentyabr oyida ishga tushiriladi. Buning sharofati bilan havzalarning har gektarida 60 tonnadan 90 tonnagacha tovar baliq ovlash imkoniyati yuzaga keladi.