Klassik universitet darsligi o'zbekiston Milliy universitetining 100 yilligiga bag’ishlanadi

Er  osti  suvlari  sathining  pasayishi
  –  er  osti  suvlari  sathining 
optimal  chuqurlikka  va  rejimiga  nisbatan  va  dengizlar  va  suv  havzalari 
tubining qurib qolishi hisobiga pasayishi hisoblanadi; 

 
Sug‘orishning    to‘xtalishi
  –  sug‘orish  suv  resurslarining 
etishmasligi  va  qishloq  xo‘jaligi  ishlab  chiqarish  sohasini  yuritish 
rentabelligida,  er  maydonlari,  jumladan  sug‘oriladigan  er  fondida 
unumdorlik  pasayishi  qayd  qilingan  holatda  to‘xtatiladi.  Tuproq 
unumdorligining  yo‘qolishi  eng  avvalo,  qishloq  xo‘jaligini  oqilona 
bo‘lmagan tavsifda va noto‘g‘ri yuritish natijasida hududda oqova–drenaj 
tarmoqlari  yaxshi  rivojlanmagan  sharoitda  sho‘rlanish  va  suv  bosishi 
kuchayishi  hisobiga  yuzaga  keladi.  Sug‘oriladigan  er  maydonlarining 
unumdorligi  yo‘qolishi  ta’siri  ostida  cho‘llanishi  ko‘proq darajada  daryo 
deltasi  hududida  joylashgan  sug‘oriladigan  er  maydonlariga  tegishli 
hisoblanadi.  
Ma’lumki,  tuzlarning  to‘planishi  darajasi  o‘tkazuvchanlik  darajasi 
kuchsiz bo‘lgan tuproqlar qavatida er  yuzasiga ko‘tariluvchi  bosim xosil 
qiluvchi  suv  oqimlarining  intensivligiga  va  er  osti  suvlarining 
ma’danlashish  darajasiga  bog‘liq  hisoblandi.  O‘rganilayotgan  hududda 
bosim  xosil  qiluvchi  er  osti  suvlari  oqimlari  quyida  joylashgan 
qavatlardan  chiqishi  hisobiga  aeratsiya  zonasida  (er  osti  suvlari 
joylashgan  sohadan  yuqorida)  tuzlar  zahiralarining  qayta  taqsimlanishi 
ta’sirida  tuzli  kesim  shakllanishi  qayd  qilinadi.  Tuzlar  kesimining  bu 
ko‘rinishda  qayta  taqsimlanishiga  misol  sifatida  tadqiqot  olib  borilgan 
O‘zbekiston Respublikasining Mirzacho‘l hududini ko‘rsatish mumkin. 
Hududda quyidagi cho‘llanish tiplari o‘zaro farqlanadi: 
