Күкирт кислотасы өндириси

Күкирт кислотасын өндириўдиң контактли усылы

• 2 SO2 + O2 ↔ 2 SO3 + 49,1 ккал.
• контактли массалар - асбестке, силикагельге отырғызылған платина, темир оксиди, ванадий бес оксиди ҳ.т.б.
• SO2 ниң O2 пенен катализаторлар қатнасында өз-ара тәсирлесиўи (гетероген катализ) контактлестириў деп аталады.
• контактлестириў проценти - дәслепки газлердиң муғдарына есаплағанда процентлерде көрсетилген күкиртли ангидридтиң (SO2) күкирт ангидридине (SO3) айланған муғдары. Мысалы, контактлестириў 99 % болса бул газлердеги SO2 ниң муғдары 0,07 % ти қурайды.
• Контактлестириў дәрежеси деп күкиртли ангидридтиң улыўма муғдарынан, оның окисленген үлесине айтылады.
• Ҳәр бир температураға, контактлестириўдиң теориялық проценти деп аталатуғын, өзиниң контактлестириў шеги сәйкес келеди.
• Платинадан таярланған контактлик масса ушын ол 250 0С қа тең болса, ванадийден таярланған контактлик масса ушын 400 0С қа тең.

SO2 ниң окислениў тезлиги

• SO2 ниң SO3 ке каталитикалық окислениў процесси төмендеги басқышлардан турады:
• 1) тәсирлесиўши молекулалардың газ массасынан катализатордың сыртқы бетлерине келип түсиўи;
• 2) усы молекулалардың катализатордың саңлақлары-ның арасына диффузияланыўы;
• 3) саңлақлардың ишки бетлеринде реакцияның жүриўи;
• 4) тәсирлескен молекулалардың қайтадан катализа-тордың сыртқы бетлерине диффузияланыўы;
• 5) тәсирлесиўши молекулалардың газ ағымына қосылыўы.

• Катализатор деп берилген реакцияныӊ активлениў энергиясын пәсейтетуғын затларға айтылады, бул усы реакция тезлигиниӊ асыўына алып келеди.

SO2 ниң контактлестириў процентиниң температураға байланыслылығы Газли араласпа қурамы: SO2 = 7 %; O2 = 11 %; N2 = 82 %.

Температура, 0С	Контактлестириў-диң теориялық проценти	Температура, 0С	Контактлестириў-диң теориялық проценти
400	99,3	650	59,5
450	97,5	700	44,2
500	93,8	750	31,5
550	86,2	860	21,6
600	73,0	900	10,3
		1000	5,0