Kitob uchta qismdan iborat. "Strukturali dasturlash", "Obyektli-yo’nalishli dasturlash", "Standart kutubxonalar"

Kirish kalitlari

Sinfni tavsiflashda uning sarlavhasida unga baza bo’lgan barcha sinflar sanab o’tiladi. Bu sinflar elementlariga murojaat qilish imkoniyati kirish kalitlari private, protected va public kalitlari yordamida boshqariladi:

class nom : [private | protected | public] baza_sinfi {sinf tanasi}

Agar bazaviy sinflar bir nechta bo’lsa, ular vergul orqali ajratib sanaladi. Kirish kaliti har bir sinf oldida turishi mumkin, masalan:

class A { … };

class B { … };
class C { … };
class D: A, protected B, public C { … };

Sinflar uchun jimlik bo’yicha private kirish kaliti, strukturalar uchun – public kaliti ishlatiladi.

Shu paytgacha biz faqat sinf elementlariga qo’llaniladigan kirish spitsifikatorlari private va public larni qaragan edik. Sinfning ixtiyoriy elementi uchun protected spitsifikatori ham ishlatilishi mumkin. U shajarada bo’lmagan birlamchi sinflar uchun private ga teng kuchli. Ular orasidagi farq vorislikda namoyon bo’ladi, buni jadvalda ko’rish mumkin:

Kirish kaliti	Bazaviy sinfdagi spetsifikator	Hosila sinfiga kirish
private	private protected public	yo’q private private
protected	private protected public	yo’q protected protected
public	private protected public	yo’q protected public

Jadvaldan ko’rinadiki, bazaviy sinf private elementiga hosilaviy sinfda kalitga bog’liqsiz kirish mumkin emas. Ularga murojaat faqat bazaviy sinf usullari orqali amalga oshirilishi mumkin.

private kaliti yordamida protected elementlari vorislikda hosilaviy sinfda private ga aylanadi, qolgan hollarda ularga kirish huquqi o’zgarmaydi.
public elementlariga kirish vorislikda mos kirish kalitiga aylanadi.
Agar bazaviy sinf private kaliti bilan meros qilinsa, ularning ba’zi elementlari hosilaviy sinfda kiradigan qilib tanlash mumkin hamda ularni ko’rinish sohasiga kirish amali yordamida hosilaviy sinfning public seksiyasida e’lon qilish mumkin:

class Base{

…
public: void f();
};
class Derived : private Base{
…
public: Base: :void f();
};