Kitap Kapağı. cdr

Tablo 2. Bölge istasyonlarının aylık ve yıllık ortalama yağış değerleri (mm) 

Met.İst. 

O 

Ş 

M 

N 

M 

H 

T 

A 

E 

Ek 

K 

A 

Yıllık 

Erzurum 

24.5 

29.7 

35.3 

52.7 

73.8 

51.1 

29.1 

18.6 

25.0 

47.0 

36.6 

23.5 

446.2 

Karlıova 

84.6 

86.6 

77.5 

61.1 

38.8 

39.0 

11.4 

13.6 

10.9 

102.6 

100.8 

86.8 

713.7 

Bingöl 

125.3 

140.0 

131.5 

122.7 

79.1 

22.9 

6.5 

6.0 

9.5 

72.7 

110.6 

140.7 

967.5 

Mardin 

105,7 

114,6 

108,6 

90,3 

40,5 

7,1 

0,5 

0,1 

1,5 

34,3 

74,2 

112,8 

690,0 

Diyarbakır 

66,0 

66,6 

72,9 

69,3 

38,9 

7,6 

0,3 

0,4 

2,3 

29,6 

52,4 

71,3 

477,7 

Ş.Urfa 

74,9 

68,8 

71,7 

50,3 

29,0 

3,1 

0,4 

1,3 

1,1 

26,1 

46,4 

76,3 

449,4 

Elazığ 

36,8 

40,1 

50,4 

67,4 

53,9 

13,7 

1,7 

0,6 

7,0 

44,8 

44,6 

44,6 

405,6 

Kaynak: http://www.meteor.gov.tr  (1971-2000). 

 

Ancak göçerler için yıllık yağış miktarından daha önemli olan yağışın yıl içindeki 

dağılışı  daha  da  önemlidir.  Bu  açıdan  değerlendirildiğinde  Karlıova  çevresi  diğer  seçilen 

istasyonlara göre yaz aylarındaki toplam yağıştan yüksektir.  Örneğin Karlıova çevresinde 

yazın  düşen  yağış  miktarı,  Bingöl,  Elazığ,  Diyarbakır,  Ş.  Urfa  ve  Mardin’e  aynı  aylarda 

düşen yağış miktarı ile nerdeyse aynıdır (Tablo 3). 

---

78 

Uluslararası Yaylacılık ve Yayla Kültürü Sempozyumu, 26 - 28 Eylül 2019 - Giresun  

International Symposium on Transhumance and Upland Settlement Culture, 26

th

 - 28

th

 of September 2019 – Giresun 

 

Tablo 3. Seçilmiş istasyonlarda yıllık toplam yağış miktarının mevsimlere oranı (mm) 

 

İLKBAHAR 

YAZ 

SONBAHAR 

KIŞ 

İstasyonlar 

Yağış M. 

%’si 

Yağış M. 

%’si 

Yağış M. 

%’si 

Yağış M. 

%’si 

Karlıova 

177 

24.9 

64 

8.9 

214 

30.0 

258 

36.2 

Bingöl 

333 

34.5 

35.0 

3.6 

192 

19.9 

406 

42.0 

Mardin 

239 

34.6 

7.7 

1.1 

110 

15.9 

333 

48.2 

Diyarbakır 

181 

37.9 

8.3 

1.7 

84 

17.6 

203 

42.6 

Ş.Urfa 

151 

33.6 

4.8 

1.0 

73 

16.3 

220 

48.9 

Elazığ 

171 

42.3 

16 

3.9 

96 

23.7 

121 

29.9 

Kaynak: DMİGM döküm cetvelleri kayıtlarından derlenmiştir. 

Plato  sahalarında  yazları  havanın  serin  olması  ve  diğer  istasyonlara  nazaran  yağış 

görülmesi  meralardaki  ot  verimi  bakımından  önemlidir.  Bu  nedenle  gerek  sıcaklık  ve 

gerekse  yağış  koşulları  birlikte  değerlendirildiğinde,  Anadolu’nun  bu  kesiminde  göçebe, 

yarı-göçebe ve yaylacılık faaliyetlerinin kesintisiz olarak günümüze kadar sürmesinin açık 

bir göstegesidir. 

Bölgenin  ana  drenaj  sistemini  Aras  Nehri,  Fırat  Nehri,  Murat  Nehri  ve  kolları 

oluşturur.  Belirtilen  yüzey  suları  yöre  halkı  ve    göçebeler  için  oldukça  önemlidir.  Ancak 

burada asıl önemli olan sahada çok fazla olan soğuksu kaynaklarıdır. Sahada yüksek plato 

stepleri  yaygındır.  Ormanlık  alanlar  ise  genelikle  tahrip  edilmiş  fundalıklar  şeklindedir. 

Sahadaki  ot  türlerinin  çeşitliliği  yanında  verimlerinin  fazla  olması  nedeniyle  hayvancılık 

bakımından büyük önem arz etmektedir.  

Doğu Anadolu Bölgesi’nin, doğal ve beşeri çevre şartlarına uygun olarak en önemli 

ekonomik faaliyet hayvancılıktır. Hayvancılık geleneksel olarak sürdürülen aile işletmeciliği 

şeklinde, bir başka ifade ile geleneksel yöntemlerle yapılmaktadır. Dolayısyla hayvancılık 

ekonomisini olumsuz yönde etkilemektedir. Oysa modern hayvancılık yöntemleri kullanılsa, 

saha ciddi doğal avantajlara sahip bir coğrafyadır.  

Araştırma sahasında yetiştirilen hayvanların büyük bir bölümü canlı hayvan olarak 

ticarete konu olmaktadır. Yakın zamanlarda bölgede sosyal olaylarının azalması ile birlikte 

canlılık  kazanmaya  başlayan  hayvancılık  faaliyeti,  et  fiyatlarını  düşük  olması,  nakliye 

ücretleri  ve  bazı  terör  olayları  nedeniyle  hayvan  sayıları  azalmıştır.  Bununla  birlikte 

sahadaki  hayvan  varlığı  yine  de  yüksektir.  Nitekim    Bingöl’deki  hayvan  sayısı  Doğu 

Anadolu hatta Türkiye’deki birçok ilden daha fazlaydı (Tablo 4).  

Tablo 4. Yarı-göçerlerin faaliyette bulunduğu bazı illerde küçükbaş hayvan varlıkları (2004-2012)