Kitap Kapağı. cdr

Tablo 1. Bazı istasyonların ortalama (aylık ve yıllık) sıcaklık değerleri (ºC) 

Met.İst. 

Ocak  Şubat  Mart  Nisan  Mayıs  Haziran  Temmuz  Ağustos  Eylül  Ekim  Kasım  Aralık  Yıllık 

Erzurum 

-8.6 

-7.2 

-2.5 

5.3 

10.7 

14.4 

19.3 

19.4 

14.9 

8.3 

1.4 

-5.0 

5.9 

Karlıova 

-7.2 

-6.2 

-2.5 

4.6 

10.2 

15.6 

20.8 

20.3 

16.1 

8.9 

1.3 

-3.6 

6.5 

Bingöl 

-2.3 

-1.5 

3.4 

10.8 

16.2 

21.9 

26.6 

26.1 

21.1 

13.8 

6.7 

0.9 

12.0 

Elazığ 

-0.6 

0.6 

5.5 

12.0 

16.9 

22.6 

27.3 

26.6 

21.3 

14.2 

6.8 

1.8 

12.9 

Diyarbakır 

2.0 

3.5 

8.2 

13.8 

19.1 

26.1 

31.1 

30.1 

24.6 

16.9 

8.9 

3.8 

15.6 

Mardin 

3.2 

4.1 

7.9 

13.7 

19.6 

25.7 

30.1 

29.5 

25.3 

18.4 

10.8 

5.3 

16.1 

Ş.Urfa 

5.8 

6.8 

10.8 

16.2 

22.2 

28.1 

31.9 

31.1 

26.8 

20.1 

12.5 

7.4 

18.3 

Kaynak: http://www.meteor.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler (1975-2008) 

---

Uluslararası Yaylacılık ve Yayla Kültürü Sempozyumu, 26 - 28 Eylül 2019 - Giresun 

International Symposium on Transhumance and Upland Settlement Culture, 26

th

 - 28

th

 of September 2019 – Giresun

 

77 

 

Bölgenin plato sahalarında havanın bu serinliği hayvanların otlaması için mükemmel 

şartlar  oluşturur.  Güz  mevsiminin  gelmesi  ile  sıcaklık  değerleri  tersine  dönmektedir. 

Nitekim  Bingöl  ve  çevresinde  ekim  ayından  itibaren  azalma  gösteren  sıcaklık  değerleri, 

aralık  ayında  iyice  düşerek  ocak  ayında  en  düşük  değere  ulaşır.  Bölgenin  yüksek 

düzlüklerinde  bahar ayları bile oldukça soğuk geçmeltedir. Ancak sözedilen aylarda güney 

istasyonları  oldukça  sıcaktır.  Ayrıca  bölgedeki  sıcaklık  değerleri  ve  yıl  içindeki  grafiği, 

göçerlerin  ritmik  hareketlerinin,  matematiksel  mevsim  yerine,  yaşanan  gerçek  mevsime 

uygun haraket ettiklerini de yansıtmaktadır. 

Sahada yıllık sıcaklığın dağılışı yükselti, bakı, yamaç eğimi ve oroğrafik faktörlere 

bağlı olarak kısa sürede  değişmektedir. Göynük vadisi, Peri Suyu vadisi, Murat vadisi ve 

ovalık  kesimler  yazın  fazla  ısınan,  kışın  ise  en  az  soğuyan  yerler  iken,  Munzur  dağları, 

Karagöl Dağları, Şeytan Dağları, Bingöl Dağı ve Şerafettin Dağları ise yazın en az ısınan, 

kışın  da  en  fazla  soğuyan  alanlar  olduğu  anlaşılmaktadır.  Nitekim  Mayıs  ayında  vadi 

içlerinde ve ovadaki meralarda hayvanlar otlatılırken, bu aylarda adı geçen dağların yüksek 

düzlüklerinde hayvan otlatılması ancak Haziran sonu ya da Temmuz başlarını bulmaktadır. 

Göçerler kamyonları ile veya yaya olarak gelerek Murat, Göynük ve Peri suyu vadisinde ve 

az  eğimli  tepelik  sahalarda  bir  süre  hayvanlarını  otlatır.  Daha  sonra  haziran  ayının 

gelemsiyle birlikte yüksek yamaçlara göçerler. 

Konar-göçerlerin yıllık ritmik hareketlerinde sıcaklık değerleri kadar yağış ve yağış 

miktarlarıda    önemlidir.  Meteorolojiden  alınan  yağış  istatistiklere  göre  Yukarı  Göynük 

Havzası  çevresinde  yağış  miktarı  700  mm’nin  üstündedir  (Tablo  2).  Bölgenin 

güneybatısında bulunan ve yükseltisi daha az olan  Bingöl’de bu değer 900 mm’den fazla 

iken, Güneydoğu illerinde (Diyarbakır’da 477 mm, Ş.Urfada’da 449 mm) yağış miktarı daha 

da  düşmektedir.  Güneydoğu  Anadolu  Bölgesinde  otlakların  çabucak  kuruması  ve  aşırı 

sıcaklar hayvancılık faaliyetlerini olumsuz etkilemektedir. Bu mevsimde hayvanların büyük 

bir kısmı Doğu Anadolu Bölgesine götürülmektedir.