Kirisiw búgingi kúnde «Perzentlerimiz bizlerden de kúshli, bilimli, dana hám álbette baxıtlı bolıwları shart!»

1.1. MUZÍKA OQÍTÍWSHÍSÍNÍŃ ILIMIY METODIKALÍQ JUMÍSLARÍ
Muzıka tálimi oqıtiwshısınıń iskerligi – sabaq ótiw, keń qamrawlı klasstan 
tısqarı jumıslar, dógerek iskerligi, muzıkalıq kesheler, muzıkalıq sáwbetler, 
lektoriyler, tańlawlar shólkemlestiriw, mektep kórkem háweskerligine basshılıq 
etiw, koncertler, muzıkalıq spektakllerge barıwdı shólkemlestiriwden ibarat.
Bolajaq muzıka tálimi oqıtıwshısı tómendegi jónelislerge iskerlik alıp barıwģa 
tayar bolıwı kerek. 
1. Shólkemlestiriwshilik - Oqıtıwshınıń oqıw-tárbiya xizmetin rejelestiriw hám 
shólkemlestiriw boyınsha maqsetli is-háreketleri. Oqıw-tárbiya isleriniń túrli 
forma hám kórinislerin payda etiw, óziniń hám oqıwshılardıń is-háreketlerin 
rejelestiriw.
2. Biliw - Oqıtıwshınıń oqıwshılardıń pikirlew iskerligin basqarıw, óz 
intelektual dárejesin asırıwģa qaratılģan isleri. 
3. Emocional - Oqıtıwshınıń muzıka ónerine múnásibeti, onıń turmıstaģı 
gozzallıqqa reakciya qılıw qábileti, oqıwshılarģa gozzallıq sezimin, muzika 
óneri hám mádeniyatına qızıģıwshılıqtı tárbiyalawģa umtılıwı menen 
belgilenetuģın is-háreketleri. 
4. Izleniwshilik - Oqıw xizmetin jetilistiriw, óz kásiplik sheberlik dárejesin 
asırıw, óz pedagogikalıq iskerligin talıqlaw eń jaqsı oqıtıwshılar is-tájriybesin 
ulıwmalastırıw nátiyjesi metodikalıq usıllardan paydalanıw, ámeliyatta 
pedagogikalıq eksperimentti ámelge asıra biliw. 
Bolajaq muzıkalıq mádeniyat oqıtıwshısı 8 ulıwma pedagogikalıq wazıypanı: 
xabar, baģdarlandırıw, rawajlandırıw, atlandırıw, konstruktiv, kommunikativ, 
shólkemlestiriwshilik hám izleniwshilik hámde muzıka tálimi oqıtıwshısınıń 2 
arnawlı waziypasın: arqarıwshılıq hám muzıkalıq-aģartıwshılıq wazıypaların 
orınlawģa tayar bolıwı kerek.
Oqıw sabaqlarındağı tálim-tárbiya ilimiyligi oqıwshı jaslarğa hár dayım berilip 
atırğan bilim hám tapsırmalardı tereń úyreniwlerine tayın turıwları hám barlıq 

---

dıqqat itibarların qaratıwların kerek ekenligin belgileydi. Tap sol maqsetlerde 
pedagog basshı oqıwshı-jaslardı social-siyasıy tayarlığın ilimiy tiykarda hám 
«Muzıka pedagogikası hám pedagogika páni»niń muzıka tálimi xizmetinde 
úyrenilip atırğan qániygelik pánlerin oqıtıw metodikaları talapları hám 
kórsetpeleri tiykarında shólkemlestiriwi kerek. 
Pán hám texnika hár dayım rawajlanıp baradı. Oqıtıwdıń jańa hám jańa metod 
hám usılları kún sayın qáliplesip, jańalanıp baradı. Bul muzıkalıq tárbiya hám 
muzıkanıń túr hám janrlarınıń xalıq jámááti arasında ğalabalasıp barıwına 
sharayat jaratıp beredi. Belgili bolğanday, bul másele óz náwbetinde tálimniń 
jańa usıl hám quralların qollawdı talap etedi. Sonıń ushın da muzıka tálimi 
xizmetin pán-texnikanıń eń sońğı jetiskenliklerin jariyalaw tiykarında oqıw 
barısınıń ilimiy dárejesine hár dayım asırıp barıwın kórsetedi. Bul bolsa tálimnıń 
ilimiyligi principiniń tiykarğı talabı bolıp esaplanadı. 
Joqarıdağılardan kelip shıqqan túrde tálimniń ilimiyligi principine qoyılatuğın 
tiykarğı talaplardı tómendegishe kórsetip ótiwimizdi talap etedi. Yağniy: 
-
berilip atırğan bilimlerdiń insanıylığı hám haqıyqatlığın támiynlew; 
-
oqıwshı jaslar iyeleytuğın bilimlerdiń házirgi zaman páni hám rawajlanıwı, 
pedagogokası hám psixologiyası jeńislerine maslastırıw; 
-
tálim formaları hám metodlarınıń zamanagóy pán jeńislerine muwapıwlığın 
táminlew. 
Oqıwshı jaslardı hám jas muzıka atqarıwshılarınıń iyelep atırğan tarawları 
boyınsha tayarlaw, yamasa olardıń saxnağa shığıwları hám tańlaw aldı 
arqarıwshılıq sheberlign asırıw, ruwxıy tayarlığın támiynlewdiń izshillik 
oqıwshı-jaslardıń tálim xızmeti muzıka atqarıwshılığı talaplarında kórsetip 
ótilgen nátiyjelerge erisiwde ámeldegi ólshemlerdi biliwi hám olardı orınlawı 
ushın ruwxıy hám seziw hámde ruwxıy tayarlığın muzıka atqarıwshılığındağı 
bar talaplar tiykarında shólkemlestiriwdi kózde tutadı. 

---

 Muzıka atqarıwshıların túrli tańlaw yamasa saxnağa shığıwları yamasa oqıw 
sabaqlarında sheberliklerin asırıw, úyretiwdiń tiykarğı talapları tómendegilerden 
ibarat: 
- jas muzıka atqarıwshılarınıń atqarıwshılıq sheberligi hám olardıń ruwxıy 
tayarlıq ózgesheliklerin biliw; 
- jas atqarıwshılar quramınıń joqarı dárejedegi texnikalıq atqarıwshılıq, 
professional, social-siyasiy hám ruwxıy tayarlığına erisiwdi támiynlew; 
- muzıkalıq hám ruwxıy hámde joqarı dárejedegi arqarıwshılıq tayarlığın 
kúsheytiriw; 
- oqıwshı yamasa talaba-jaslardı muzıka tańlawları, festival hám túrli mádeniy-
ağartıwshılıq keğsheğlerde, oqıw hám muzıka sabaqlarında sheberlik hám 
qábiletlerin jetilistirip barıw. 
Sabaq barısında jas atqarıwshılardıń iskerligin asırıwda tómendegi didaktikalıq 
belgiler sebep bolıwı múmkin. 
1. Bilimlendiriw xizmetinde joqarı nátiyjelerdi iyelew ushın dóretiwshilik gúres 
ortalığın jaratıwdıń áhmiyetli shárti sıpatında muzıka tálimin ilimiy tiykarda 
shólkemlestiriw. 
2. Oqıwshı-jaslardıń dóretiwshilik oylawın rawajlandırıw hámde olardıń aqılıy 
hám ámeliy iskerliginiń nátiyjeli usılların iyelewge kómeklesiw. 
3. Berilip atırğan oqıw materialı mazmunında hár dayım oqıwshı-jaslar ushın 
jańalıqtıń bar bolıwın támiynlew. 
Muzıka oqıtıwshısınıń ilimiy metodikalıq jumıslarınıń ózine tán ózgesheligi 
oqıwshı-jaslar hám muzıka atqarıwshılarınıń túrli bilim hám ulıwmalıq bilim 
alıw hám tayarlıq dárejesine iye ekenligi menen de sáwlelenedi. Sebebi muzıka 
atqarıwshısınıń ruwxıy, aqılıy hám fizikalıq tayarlığı túrlishe boladı.
Muzıka oqıtıwshısınıń ilimiy ilimiy kónlikpeleri, jańa zamanagóy texnologiyalıq 
kóriniste. 

---