Kirish yupqa qatlam xromatografiyasi va unga qo`yiladigan talablar. Yurak glikozidlari haqida umumiy tushuncha asosiy qism

Yupqa qatlamli xromatografiya natijalarini qayd qilish va xromatogrammalarni saqlash.
Xromatografik ajratish natijalarini aniq bayon etish zarurati ko`p bo`ladi. Xromatogrammalarni dog`lar rangi uchib ketishi va xromatografik qatlam mexanik mustaxkam emasligi sababli saqlash qiyin. ^[1]
Yupqa qatlamli xromatografiyaning afzalliklari
Xromatografiya so'zini birinchi marta eshitganingizda, qog'oz xromatografiyasi yordamida o'tkazilgan tajribalar haqida o'ylashingiz mumkin. Bular nisbatan tez, arzon va amalga oshirish oson. Ammo yupqa qatlamli xromatografiya qog'oz xromatografiyasiga nisbatan bir qator afzalliklarga ega.

• 
  U tezroq ishlaydi va kichikroq miqdorlarni tahlil qila oladi.
  
• 
  Bu yanada ishonchli natijalar beradi, chunki dog'lar kamroq tarqaladi.
  
• 
  Plastinkalar odatda qog'oz xromatografiyasida ishlatiladigan qog'ozga qaraganda mustahkamroqdir.
  

YuQX uchun plastinka tanlash va tajriba uchun kerakli asbob-anjomlarni yig`ish
Yuqorida aytib o`tilganidek, Yupqa qatlam xromatografiyasida asosan uch yo`nalish bo`yicha ish olib boriladi. Bu tajriba qismida esa men moddalar va aralashmalarning sifat tahlili uchun yo`nalishida moddalarning sifat (ya`ni tekshiriluvchi modda biz uchun kerak bo`lgan modda ekanligining isboti) analizini o`tkazmoqchiman.
Bu tajriba qismida alyuminiy oksidi va silikagel sorbentlaridan foydalanaman. Silikagel va alyuminiy oksidi eng universal-turli xildagi birikmalarni ajratish qobiliyatiga ega bo`lgan sorbentlardir. Ular keng tarqalgan, arzon va ajratish qobiliyati kuchlidir. Ushbu sorbentlarni faolligini pH-muxitni, mayda-yirikligini o`zgartirib boshqarish mumkin. Silikagel, shuningdek ajratadigan xromatografiyasida qo`zg`almas fazani saqlovchi sifatida xam qo`llanadi. Silikagelni moddalar sifatini, aniqlash samaradorligi va ba‘zi bir o`zgaruvchan kimyoviy birikmalarni barqarorligini belgilaydi. Masalan: pirozalon xosilalarini ajratishda uni parchalanishi kuzatilishi mumkin, demak namunani start chizig`iga tomizgandan so`ng tezda xromatografiya qilinmagan.
Alyuminiy oksidi ham juda qulay sorbentdir. U har xil faollikka, turli pH-muhitga ega. Alyuminiy oksidini 125^o C qizdirilganda, uning λ - shakli olinadi, u ham yaxshi sorbent hisoblanadi.
Bunday alyuminiy oksidida odatdagi firma plastinkalariga nisbatan yana xam sifatli va qayta tahlillarda aniq natijalar olinadi.
Yurak glikozidlarini ajratish
Yupqa qatlamli xromatografiya
Strukturaviy jihatdan o'xshash ikkita yurak glikozidlari, digoksin va digitoksin va ularning aglikonlari, digoksigenin va digitoksigenin, yupqa qatlamli xromatografiya bilan ajratilgan silikagel H. bilan qoplangan shisha plitalari yordamida 50 erituvchi tizimlari sinab ko'rilgan, 15 ning ajoyib ajratilishiga ta'sir ko'rsatishi aniqlangan. Digoksin va digoksinni ajratish va ularning tegishli aglikonlari uchta erituvchi tizimlar bilan erishildi. Dog'lar meta-dinitrobenzol natriy gidroksidi purkagichlari bilan ko'rsatilgan. Aniqlashning pastki chegarasi kvadrat santimetr uchun 10 mikrogram glikozid edi. Bu ajratish usuli aniqlashda ahamiyatli bo'lishi kerak dori metabolitlari va yurakning toksiklik darajasini aniqlash glikozidlar.