Kirish Texnologik qism

1.4. Rotorli kompressorlar
2.55-rasmda plastina-shiber tipidagi rotorli kompressorlar ko`rsatilgan. Og`ir rotor 2 ning aylanishida, ko`ndalang ariqlarda joylashgan plastina 3 lar erkin harakat qilishadi. Rotor 2 ning ariqchalarida radial yo`nalishda oson sirpanadigan plastinalar bo`lib, ular rotor bilan qobiq orasidagi o`roqsimon bo`shliqni bir necha qismga, ya’ni yacheykaga bo`lib turadi. Plastinalar aylanishi natijasida ular orasidagi bo`shliqqa gaz patrubka 5 dan so`rib olinadi. Plastinalar orasidagi hajm kamayishi bilan gazning bosimi ortadi va u uzatish trubasi 6 orqali haydash quvuriga uzatiladi. Rotorli kompressor vali bevosita elektr yuritkich bilan ulanishi mumkin. Bunday hollarda kompressor ixcham va engil bo`ladi.

Rotor aylanganda suv chetga sochilib, bir xil qalinlikdagi suvdan iborat bo`lgan halqa 4 hosil bo`ladi. Rotor parraklari va suv halqalari orasida yacheykalar hosil bo`ladi. Rotor aylanishining birinchi yarmida yacheyka kattalashsa, ikkinchi yarmida kamayadi. Bunda patrubok 5 orqali gaz so`rilsa, siqilgan gaz patrubok 6 orqali uzatiladi. Shunday qilib, suv halqalari kompressorda porshen vazifasini bajaradi, chunki ushbu halqa yordamida A,B,V,G,D ishchi kameralarning hajmi o`zgartiriladi. Demak, suv halqali kompressorda hosil qilinadigan bosim katta bo`lmagani uchun, undan gazoduvka yoki vakuum – nasos sifatida foydalanish mumkin.

Ikki parrakli rotor kompressorlar (gazoduvkalar). Qobiq 1 da ikkita parallel vallarda ikkita rotor 2 aylanadi (2.57-rasm). Ularning biri elektr yuritkich yordamida aylantirilsa, ikkinchisi tishli uzatma yordamida aylanadi. Rotor 2 lar o`zaro, hamda qobiq devori bilan zich joylashgan bo`lib, kamerani ikki qismga ajratib turadi. Birinchi kameraga patrubok 3 orqali gaz so`rib olinsa, boshqasida esa patrubka 4 orqali siqilgan gaz haydash quvuriga uzatiladi.
Rotorli kompressorlar bosimi 1,0 MPa va unumdorligi 5000...6000 m<sup>3</sup>/soatgacha bo`lganda qullanadi. Rotorli kompressorlarning kamchiligi: tayyorlash murakkab, tez ishdan chiqadi, rotor plastinalari juda tez ediriladi, ishlaganda ko`p shovqin tarqatadi va ekspluatastiyasi qimmat.