Kirish Tanlangan mavzuning dolzarbligi

Mazkur ishda quyilgan vazifalar: Ma’lumki, ikkilamchi neytronlar protonlarning qayta zaryadlanishi natijasida yoki nuklon-antinuklon juftining to’g’ilishidan hosil bo’lishi mumkin. Ishda qo’yilgan eng muhim vazifalardan biri, tez neytronlar ko’plab to’g’ilishi bilan identifikatsiya qilingan protonlar, hamda s-zarralar o’rtasidagi bog’liqlikni o’rganishdan iboratdir. Ushbu ish 4.0, 7.5 va 40.0 Gev/c energiyalarda _{ }p, _{ }n va _{ }C¹² – o’zaro ta’sirlardagi neytronlarning xususiyatlarini o’rganishga bag’ishlangan.
Amaliy ahamiyati: Bu ishda tez neytronlar o’rtacha soni bilan identifikatsiyalangan protonlar soniga bog’liqligi eksprimental xatoliklar darajasida amalda protonlar soniga bog’liq bo’lmasligi aniqlandi. Xuddi shu neytronlarning o’rtacha sonining s-zarralarga bog’liqligidan ko’rinadiki, boshlang’ich energiyaning oshishi bilan sezilarli darajadagi korrelatsiya ko’zga tashlanadi.
Ilmiy yangiligi: Oldingi bajarilgan ishlardan farqli ravishda ushbu ishda uchta boshlang’ich energiyalarda ushbu bog’liqlik qarab chiqildi va solishtirildi.
Axborot yig’ishda Birlashgan yadro tadqiqotlar instuti (Dubna shahri) Yuqori energiyalar labatoriyasining sinxrafazatronida hosil bo’lgan zarralar dastasi yuliga o’rnatilgan propanli pufakli kameradan olingan fototasmalarni kuzatish yordamida o’rganamiz. Mazkur ishning o’ziga xosligi shundan iboratki ikkilamchi neytronlarning qayd qilish kameraning ko’rinadigan sohasida ikkilamchi to’qnashuv jarayonini kuzatishdan iboratdir.Ushbu kamerada hosil bo’lgan to’qnashuvlar tekshirilgan fototasmalar yadro fizikasi kafedrasi qoshidagi prof M.M.Mo’minov nomidagi laboratoriyadagi kuzatuv stollarida kuzatiladi_{ }.
Ma’lumki pufakchali kameralar qator afzalliklarga ega. Birinchidan o’zaro ta’sirdan hosil bo’lgan ikkilamchi zarralarni qayd qilish va to’qnashuv jarayonini 4_{ } geometriyada kuzata olish imkoniyatlari mavjudligi. Ikkinchidan, pufakchali kameralarda aniq bir nishon bilan ta’sirlangan hodisalarni qayd qiladi. Uchinchidan esa pufakli kameralarda kerakli darajada effektivlik bilan neytral (zaryadsiz) zarralarni, ya’ni masalan_{ } kvantlar n⁰, n^-0, _{ } …… va neytronlarning hosil bo’lishini kuzatish mumkin. Hamda bu kameralar magnit maydonida joylashtirilganligi sababli ikkinchi zarralar zaryadining ishorasiga qarab ajratish va ularning pionlarga qarab ajratish va chopish masofasiga qarab zarralarni turlarga qarab ajratish mumkin .

I BOB.