Kirish. Neftning fizik-kimyoviy xossalari. Neftning tarkibiy qismi va ularni o‘rganish

Yonilg‘ining yonish issiqligi, kJ/kg(kkal/kg)
Yonuvchi aralashmaning yonish issiqligi, kJ/kg (kkal/kg)
Avtomobil benzini	14.8	43961 (10500)	2780 (664)
Aviatsiya benzini	14.9	44380 (10600)	2788 (666)
Dizel yonilg’isi	14.4	42700 (1020)	2771 (662)
Etil spirti	8.4	25958 (6200)	2763 (660)
Benzol	13.2	39356 (9400)	2771 (662)

Yonilg‘ining qovushqoqligi qancha past bo‘lsa, u havo bilan shuncha yaxshi aralashadi va ortiqcha havo kam bo‘lganda ham yonilg‘ining to‘la yonishi ta’minlanadi.

• 
  Yonish issiqligi deb, yonilg‘ining massa birligi -1 kg suyuq yoki qattiq yonilg‘i 1 m3 gazsimon yonilg‘i to‘la yonganda ajralib chiqadigan issiqlik miqdoriga aytiladi. Xalqaro birliklar sistemasi SIga ko‘ra barcha energiya turlari Joulda (J) o‘lchanadi. Joul - 1
  

Nyuton (N) kuch 1 m yo‘lda bajargan ish. Joul uncha katta bo‘lmagani uchun ko‘pincha Jouldan 1000 marta katta bo‘lgan kiloJouldan (kJ) foydalaniladi. Ilgari issiqlik kaloriyalarda (kal) va kilokaloriyalarda (kkal) o‘lchanardi, I kal=4.1868 J; 1 kkal=4.1868 kJ.

• 
  Turli markadagi suyuq yonilg‘ilar (dizel yonilg‘isi, benzin) to‘la yonganda deyarli bir xil miqdorda issiqlik ajraladi. Uning. foydali (yoki past) yonish issiqligi Qpast=1020010500 kkal/kg yoki 42500-43800 kJ./kg ga teng. Dvigatelga yonilg‘i emas, balki yonilg‘i va havodan iborat yonuvchi aralashma keladi. Yonilg‘ining issiqligi ortadi, yonish uchun ko‘proq havo berilganda esa kamayadn.
  
• 
  Yonilg‘i bug‘larining havo bilan har qanday aralashmasi ham dvigatelda alangalanib yonavermaydi. Aralashmaning yuqori va past alangalanish chegaralari bo‘ladi, aralashmaning yuqori chegarasida havoda yonilg‘i bug‘lari shuncha miqdorda bo‘ladiki, aralashma bundan ham quyuqlashib ketganda u alangalanmaydigan bo‘lib qoladi. Alangalanishning past chegarasida havoda yonilg‘i bug‘lari yetarli bo‘lmaydi, agar endi aralashma bundan ham suyuqlashsa, u yonmaydigan bo‘lib koladi. α=0.45-0.5 bo‘lganda benzinning alangalanish chegarasi yuqori, α =1.35-1.40 da esa past bo‘ladi.