Кириш: Мўғул истилочилари давридаги солиқлар

Иккинчидан, ҳар бир мамлакат ёки ҳудудни қўлга киритишга нафақат ойлар, балки йиллар кетган. Энг яхши деб олинган ҳолатда ҳар олти ойда ёки йилига бир марта янги ҳудудларни қўлга киритиш мумкин бўлган. Бу вақт оралиғида армияни молиялаштириш керак, уни ҳар куни овқат билан таъминлаш лозим.

2. Мўғуллар ҳукмронлиги даврида Марказий Осиё ҳудудида шаклланган солиқ тизими.

• 1230 йилда Ўқтой Марказий Осиё ва Хитой ҳудудларида бож йиғишни буюради. Унга кўра шаробдан 10% ва бошқа товарлардан 1/30 миқдорда солиқ ундирила бошланади.
• 1236 йилда олиб келинадиган (импорт) товарларга нисбатан божлар жорий этилади.
• Чжу Си "Тунг-цзян ган-му" (Хитой тарихи ҳақидаги китоб) га кўра, савдогарлар бож тўлашга буюрилган бўлиб, божнинг миқдори 1/30 миқдорда бўлган.
• Шунингдек, тузга ҳам солиқ белгиланган бўлиб, унга кўра 40 гин (1 гин – суюқлик ўлчов бирлиги, бугунги кунда 12 стакан ёки чашка миқдорида) туз учун бир унция кумуш ундирилган.

2. Мўғуллар ҳукмронлиги даврида Марказий Осиё ҳудудида шаклланган солиқ тизими.

• Мўғуллар ҳукмронлиги даврида қуйидаги асосий солиқлар жорий қилинган:
• Калон (ер солиғи) – ҳосилнинг 10 фоизи миқдорида ундирилган.
• Кўпчур – бу солиқ турининг миқдори ҳар юз бош қорамолдан бирга тенг бўлган (чорвадорлар ва кўчманчи халқлардан олинган солиқ).
• Шулси – солиқнинг миқдори ҳар бир отардан икки яшар қўй ва ҳар минг отдан бир бияни (қимиз учун) ташкил этган.
• Бундан ташқари, мамлакатдаги савдо йўлларида жойлашган бекат — “ём” (жом)ларнинг харажатлари ҳам аҳоли зиммасига юклатилган. Уларнинг миқдори шу даражада кўпайиб кетар эдики, баъзи ҳолларда ҳар бир “ём” учун 20 от-улов, сўйиш учун қўйлар, соғиш учун соғувчиси билан биялар, аравалар ва бошқа сарф-харажатлар йиғиб олинган.

2.Мўғуллар ҳукмронлиги даврида қуйидаги асосий солиқлар жорий қилинган:

• Калон (ер солиғи) – ҳосилнинг 10 фоизи миқдорида ундирилган.