Kirish magistrlik dissertatsiya mavzusining asoslanishi va dolzarbligi

KIRISH

Magistrlik dissertatsiya mavzusining asoslanishi va dolzarbligi.

Mustaqil O‘zbekistonda barkamol avlod tarbiyasiga alohida e‘tibor berilayotganligi va bu sohada tarixiy xotira ahamiyatining oshyotganligining sababi fan taraqqiyoti, jumladan sharq falsafasi va madaniyati taraqqiyotining asosiy yo‘nalishlarini o ‘rganishni talab etmoqda. Zero, faol va ijodiy ongga ega bo ‘lgan kishilarni tarbiyalash nihoyatda dolzarb masala. Ayniqsa, globallashuv jarayonida yoshlarni har qanday g‘oyaviy xuruj, mafkuraviy tazyiq va axborot hujumlaridan asray olish bugungi kunning dlzarb muammo va vazifalaridan biridir.

Jamiyatpaydobo'lgandanbuyoninson rang-barang tabiat, turli tuman hodisalar hamda voqealarni bilishga intilgan. Inson koinotda o'z mavqeini aniqlash maqsadida yaxshi-yomonni, ezgulik va yovuzlikni, haqiqat va soxtalikni, muhabbat va nafratni farqlashga, ularning mohiyat va sabablarini tushunishga harakat qilib, har xil tasavvur va qarashlarni yaratgan. Ammo bunday o'y-fikr va dunyo qarashlar har doim ham to'g'ri va haqqoniy bo'lavermasdan, ko'p hollarda kishini soxta tasavvurlar orqali nodonlik to'riga ilintirgan, uni g'ayri ilmiy tushunchalar doirasiga tortib, ko'r- ko'rona itoatgo'ylikka olib kelgan. Shu bilan birga, ijtimoiy taraqqiyotning eng muhim omili hisoblangan inson o'z tafakkuri bilan olamdagi buyum va hodisalar, ijtimoiy voqealar va munosabatlarning haqiqiy mohiyatini to'g'ri idrok etib, ijobiy bilimlarga ega bo'lgan. Antik davrning buyuk mutafakkirlaridan biri, miloddan avvalgi 6-5 asrlarda yashagan Geraklit inson o'z tabiati bilan olamni va o'zini bilishga, yoshlikdan fikr yuritishga qobil ekanligini qayd etib o'tgan. Demak, har bir inson voyaga etib, aqlga ega bo'lishi bilan birga tevarak atrofdagi voqelik to'g'risida mulohaza yuritib, tabiat va jamiyatga oid savollarga javob axtargan. Ilk falsafiy dunyoqarash va tushunchalarni yaratgan, o'zi ham kamol topgan. Inson kamolotga erushgungacha butun tarix davomida nihoyatda mashaqqatli va chuqur ziddiyatlarga to'la og'ir yo'lni bosib o'tgan. Jamiyat tarixida qanchadan-qancha qudratli davlatlar, imperiyalar paydo bo'lgan, keyin yemirilgan. Sotsial to'qnashuvlar olovida bir sulolaning hokimiyati o'rnatilgan. Ijtimoiy oqim to'lqinlarida yuzaga chiqqan ayrim g'oya va tushunchalar pufakday yorilib,buddizm, xristianlik, islom, yapon sintoizmi kabi diniy ta'limot va e'tiqodlar tarix sinovidan o'tgan. Ilmiy bilimlar asrlar osha dunyoga tarqalgan va o'sha din davlatning rivojlanishida katta ahamiyatga ega bo'lgan. Shunday davlatlardan biri bu Xitoydir.

Tadqiqotning asosiy maqsadini aniqlash uchun mavzuning dolzarbligi - qadimgi Xitoyning Konfutsie va Lingiasisning qadimgi ta'limotlarida siyosiy jihatni aniqlash va tahlil qilish, ularning tarixiy rivojlanish jarayonida o'zaro ta'sir va sintezni kuzatish. U umuman xitoylik tsivilizatsiyasiga bo'lgan qiziqishi rivojlangan va xususan, Xitoyning siyosiy madaniyatiga qiziqish, ayniqsa mamlakatimizda. Sharq qo'shnimizni rivojlantirishdagi siyosiy, ijtimoiy va iqtisodiy jarayonlar nafaqat o'z madaniyatining o'ziga xosligi tufayli, balki dunyoda egallagan geosiyosiy ma'noga ega bo'lganligi sababli diqqatni jalb qildi.

Xozirgi kunda Xitoyning siyosiy madaniyatini o'rganish, biz ushbu mamlakat iqtisodiyotining jadal rivojini ko'rib chiqamiz. An'anaviy siyosiy madaniyat va dunyo taraqqiyotining eng yangi mexanik kombinatsiyasi, milliy urf-odatlarni yuqori rivojlantirish, global iqtisodiyotga tobora integratsiyalashgan milliy an'anani saqlab qolish tajribasi qiziqarli. Ma'rifat davridan beri Xitoyning tsivilizatsiyasi G'arbning madaniy va ilmiy yutuqlarini assimilyatsiya qilishning ajoyib namunasidir, bu ularning madaniy o'ziga xosligini yo'qotmasdan sodir bo'ldi. Xitoyda Volfgang Bauer tomonidan yaratilgan fikrini tushunish juda xarakterlidir: "Xitoy o'tmishdagi juda kuchli ta'sir ko'rsatmoqda. Biroq, bunga munosabat yanada qiyinlashdi. Bir tomondan, bugungi kunda zamonaviy Xitoy bilan to'qnashishi kerak bo'lgan ko'plab muammolar, ular eski Xitoyning boshqa tomondan ishtiyoqi bo'lgan muammolardan farq qiladi, boshqacha esa o'zlarini ozod qilish istagi bor. " Biroq, eskidan ozod qilish uning to'liq rad etilishini anglatmaydi. Bu faqat an'anaviy asosida yangi tushunishga urinish. Ushbu yondashuv, ayniqsa, Xitoyning o'ziga xosligini saqlab qolgan Xitoyning siyosiy madaniyati xususiyatidir. Chuqur antik davrda bo'lgan an'analar va bugungi kunda. 1 Bauer W. The Chine and Hoping Utopian. The Ideals. New-York – London

legizm va konfutsiyizm alohida o'rinni egallagan dolzarblik bilan bog'liq

Legizmning asosiy siyosiy raqibi - Konfutsiyhiliq bilan munosabati bilan bog'liq muammolar, Xitoyning politikasi bo'yicha xitoylik imperiyasining asosiy mafkuraviy qo'llab-quvvatlashi, keyingi ilmiy loyihada ishlab chiqilgan, "Konfutriasiyalik va siyosiy tarixdagi etakchilik" Xitoy "(1981). Bu ishda mamlakat tarixining keskin bosqichlari bo'lganida, ularning qarama-qarshiliklari eng ravshan bo'lgan va keyin majburiy sintez bo'lgan ikki tomonlama siyosiy doktorlikning murakkab va munozarali hamkorlik jarayonini ko'rsatdi. Ishda Xitoyning siyosiy tarixidagi o'ziga xoslikning roli nafaqat hukumatda, balki ommaviy darajada ommaviy ravishda hukumat tomonidan tahlil qilingan. Xitoy tarixini siyosiy anjomlarning ishlashi mexanizmi, mamlakat tarixini siyosiy an'anaviy moddaga aylantirish mexanizmi, siyosiy an'anaviy moddalar, boshqaruv elitasining hozirgi vazifalarini hal qilish usullari manbai.
Tadqiqotning ob’yekti va predmeti. Xitoyning Konfutsiyhilik va Ligismningsiyosiy –falsafiy talimoti tadqiqotning obyekti.

Konfutsiyhilik va Ligismningsiyosiy- madaniyati paradiqmasininq qiyesiy-falsafiytalimotininq tadqiqotningpredmeti hisoblanadi.