Xulosa va takliflar
Bozor iqtisodiyoti tizimini bosqichma-bosqich shakllantirish bu murakkab jarayon bo’lib u bir vaqtning o’zida bo’ladigan tadbir sifatida amalga oshirilishi mumkin emas, balki bir qancha bosqichlarni o’z ichiga oluvchi uzoq davrni talab etadi.
O’zbekiston tizimli islohotlarini boshqa mamlakatlardan ko’ra kechroq boshlagan bo’lsada, o’tish davri iqtisodiyotiga ega boshqa mamlakatlar tajribasidan muhim saboqlarni olishi mumkin.
Bozor munosabatlarining butun mexanizmni davlat tomonidan ko’rsatiladigan va qonun bilan mustahkamlanadigan bozor shart-sharoitlari doirasidagina amalga oshiriladi.
Islohotlar birinchi bosqchining g’oyat muhim vazifasini amalga oshirish, ya'ni davlat mulki yakkahokimligini tugatish va bu mulkni xususiylashtirish hisobiga Respublikada ko’p ukladli iqtisodiyotni real shakllantirish lozim.
Erkin bozor tamoyillarini o’rnatishda iqtisodiyotning yetakchi tarmoqlarini isloh qilish va rivojlantirish zarur. Buning natijasida esa sog’lom raqobat muhitini yaratish maqsadga muvofiq. Bunda mulkiy, agrar, narx, moliya-kredit, tashqi iqtisodiy faoliyat va nihoyat ijtimoiy yo’nalishlarda islohotlarni amalga oshirish bozor munosabatlariga o’tishda keng qulaylik yaratadi.
Bugungi kunda mamlakatimizning bozor iqtisodiyotiga o’tishida yuzaga kelgan yoki kelishi kelayotgan muammolarni tizimli bartaraf etish maqsadida quyidagilarni amalga oshirish maqsadaga muvofiq deb hisoblaymiz:
investitsiya muhitini yaxshilash;
soliq ma'muriyatchiligidagi islohotlarni to’liq amalga oshirish;
davlat budjeti operatsiyalarining, ayniqsa, davlat korxonalariga beriladigan samarasiz yashirin subsidiyalarga nisbatan shaffofligini ta'minlash;
yerdan foydalanish bo’yicha huquq hamda sanoat, xizmat ko’rsatish va qishloq xo’jaligida mulkka egalik qilish huquqini isloh qilish;
davlat monopolistik korxonalarini tarkibiy jihatdan (tizimli) qayta qurish, korporativ boshqaruv va moliyaviy hisobotga qo’yiladigan talablarni kuchaytirish;
davlatning eksportga yo’naltirilganlikni qo’llab-quvvatlashi (jumladan, ISO standarti bo’yicha sertifikatlash, ekspert xatarlarini kamaytirish, diversifikatsiyalash, Jahon savdo tashkilotiga a'zo bo’lish).
O’rta muddatli istiqbolda infratuzilmani (xususan, energetika, transport va logistika) modernizatsiya qilish hamda oliy ta'lim sifatini yaxshilash mamlakatning bozor iqtisodiyotiga o’tish jarayonlarini mustahkamlashga yordam beradi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
1. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. T.: O’zbekiston, 2017 y.
2. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “O’zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo’yicha Harakatlar strategiyasi to’g’risida”gi PF-4947-sonli Farmoni. 2017 yil 7 fevral.
3. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “O’zbekiston Respublikasida raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi PQ-3832-soli Qarori. 2018 yil 3 iyul.
4. Prezident Shavkat Mirziyoyevning O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi qabul qilinganining 26 yilligiga bag’ishlangan tantanali marosimdagi ma’ruzasi. 2018 yil 7 dekabr.
5. O’zbekiston milliy ensiklopediyasi. O’zbekiston milliy ensiklopediyasi Davlat ilmiy nashriyoti. 04.02.2014. Toshkent, 51 bet.
6. Bekmuradov A.Sh. va boshqalar. O’zbekiston iqtisodiyotni liberallashtirish yo’llarida. 1-qism. Makroiqtisodiy siyosat va iqtisodiy islohotlar. – T.: TDIU, 2018.
7. Shodmonov Sh.Sh., G’ofurov U.V. Iqtisodiyot nazariyasi: Darslik; O’zbekiston Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi. – T.: IQTISOD-MOLIYA, 2017.
8. O’lmasov A. Iqtisodiyot nazariyasi: Oliy o’quv yurtlari talabalari uchun o’quv qo’llanma. Akad. M.Sharifxo’jaevning ilmiy tahriri ostida. - T.: «O’qituvchi». 2014. 61-63 b.
9. Bozor iqtisodiyoti va biznes asoslari: O’quv qo’llanma. A.E.Ishmuxamedov va boshq.-T.: TDIU, 2014.-160 c. 1 ekz.
10. O’zbekiston Respublikasi Davlat Statistika Qo’mitasi Press-relizlari, Toshkent, 2019 yil, 4-6 bet
11. Islom Karimov ‘‘Ona yurtimiz baxtu iqboli va buyuk kelajagi yo’lida xizmat qilish - eng oliy saodatdir’’ Toshkent ‘‘O’zbekiston’’ 2015. 126-bet
12. Гордиенко Д.В. Основы экономической безопастности государства. Курс лекций: учеб. – метод. пособие. – М: Финансы и статистика. ИНФРА – М., 2009. с 57.
Do'stlaringiz bilan baham: |