Kirish Kurs ishi mavzusining dolzarbligi

Rezbaning o'lchamlari orasidagi munosabat

H= 3/2 • P=0,866025404 • P;

H=5/8 -H=0,541265877-P;

H/4=0,216506351 -P;

R=H/6=0,144337567 • P;

H/8=0,108253175 P;

D=D-2 • 3/8H=d-0,649519053P;

d=d-2 • 3/8H=d-0,649519053P;

D =D -2 • 5/8H=D-l,082531755P;

d =d-2- 17/24H=d-l,082531755P;

Chizmada rezbaning asosiy olchamlaridan uning faqat tashqi diametrining o‘lchami qo‘yiladi. Bu rezbaning hisobga (raschyot) olinadigan, yaxlitlangan o‘lchami bo‘lib, bundan keyin uni qisqalik uchun rezbaning diametri deb ataymiz. Metrik rezba M harfi bilan belgilanadi. Metrik rezbalar yirik qadamli va mayda qadamli bo‘ladi. Yirik qadamli rezbalarning oMchamlari GOST 24705-96 da belgilangan bo‘lib, ulaming diametrlari va qadami GOST 8724 - 96 ga mos keladi.

Mayda qadamli metrik rezbalarning diametrlari va qadami ham GOST 8724 - 96 da ko‘rsatilgan. Bir xil diametrli yirik va mayda qadamli metrik rezbalar asosan, qadamining o‘lchami bilan farq qiladi. Yirik qadamli metrik rezbalarning asosiy o‘lchamlari 1.1 -ilovada, yirik va mayda qadamli metrik rezbalarning diametri va qadami oMchamlari 1.2 -ilovada berilgan. Yirik qadamli metrik rezbalarga oMcham qo‘yilganda qadamning o ‘lchami ko‘rsatilmaydi. Chunki standart bo‘yicha yirik qadamli metrik rezba diametrining bir o‘lchamiga qadamning bitta o‘lchami belgilangan (1.2 -ilova). Masalan, 16 mm diametrli yirik qadamli metrik rezbaningqadami faqat 2 mm ga teng. Shuning uchun diametri 16mm o ‘lchamli bir kirimli yirikqadamli rezba M 16 deb belgilanadi.

Mayda qadamli metrik rezbalarda uning diametri bilan bir qatorda qadamning o'lchami ham ko‘rsatiladi. Chunki 1.2 -ilovadan ko‘rinayaptiki, mayda qadamli metrik rezba diametrining bitta o'lchamiga qadamning bir nechta o‘lchami to‘g‘ri kelayapti. Shuning uchun ulardan aynan qaysi biri ekanligini ko'rsatish kerak. Masalan, diametri 16 mm qadam 1,5 mm bo‘lgan mayda qadamli rezba M 16x1,5 ko‘rinishda belgilanadi. Chapaqay rezbalarda yirik qadamli bo‘lsa, rezbaning profili bo‘yicha shartli belgisi, diametrining o'lchami va LH harflari yoziladi, masalan: M16LH; mayda qadamli bo‘lsa, qadamining o ‘lchamidan so‘ng LH harflari yoziladi, masalan: M 16x1,5LH. Ko‘p kirimli rezbalarda uning shartli belgisi va o'lcham sonidan so‘ng kirimlar soni va qavs ichida R harfi va rezba qadamining o'lchami ko'rsatiladi.

Masalan, diametri 16 mm, qadami 1,5 mm bo'lgan ikki kirimli rezba quyidagieha belgilanadi: M16x2(Pl,5). Aynan shu rezba chapaqay b o 'lsa, quyidagieha ifodalaniladi: M16x2(Pl,5)LH. Metrik va boshqa barcha turdagi rezbalaming o'lchamini belgisida LH harflari bo'lmasa, berilgan rezba o'naqay rezba bo'ladi.