Analog-raqamli komponentlar: analogli kalitlar, taymerlar, analog-raqamli va raqamli-analogli konvertorlar, multivibratorlar va boshqalar.
Ko'rsatkichlar: kuchlanish va oqim, mantiqiy problar, etti segmentli konvertorlar, tovush ko'rsatkichlari va boshqalar.
Quvvat komponentlari: quvvat boshqaruvchilari, sigortalar, kuchlanish regulyatorlari (quvvat manbalari) va boshqalar.
Boshqa komponentlar: optokupller, kvarts, filtrlar, vakuum naychalari va boshqalar.
Qo'shimcha qurilmalar: klaviatura, terminallar, suyuq kristall displeylar va boshqalar.
RF komponentlari: tunnel diodlari, ferrit halqalari va boshqalar.
Elektromexanik komponentlar: elektr mashinalari, sensorlar, yordamchi kalitlar va boshqalar.
NI (National Instruments) komponentlari.
Ulagichlar.
Mikrokontrollerlar: ROM-xotira, RAM-xotira, PIC, 805x seriyali bir chipli mikrokontrollerlar.
Diagrammalarni yaratish
Sxemani yaratish jarayoni sxema komponentlarini tanlash bilan boshlanadi. Tanlangan komponent avtomatik ravishda sichqoncha kursoriga biriktiriladi. Shundan so'ng, komponent ishchi ekranning istalgan joyiga joylashtiriladi (1.11-rasm). Keyinchalik, komponentlarning yo'nalishi (agar kerak bo'lsa) menyu buyruqlari yordamida yoki tanlangan komponentni o'ng tugmasini bosish orqali o'rnatiladi.
Komponentlarni sxematik joylashtirish
Elementning sxematik yo'nalishi
Devrenning tarkibiy qismlarini joylashtirgandan so'ng, ularning terminallari o'tkazgichlar bilan ulanadi. Chiqishga bitta o'tkazgich ulangan. Ulanish uchun sichqoncha kursori komponent piniga keltiriladi va kursor turini o'zgartirgandan so'ng ulanish o'rnatiladi.
Sxema elementlarini ulash
Tahlil. Multisim ko'plab simulyatsiya ma'lumotlar vositalarini o'z ichiga oladi. Tahlilni boshlash uchun Simulyatsiya/Tahlil turi menyusidan kerakli funksiyani tanlang, tahlil parametrlarini o'rnating va Simulyatsiya tugmasini yoki Simulyatsiya o'tkazgichni bosib tahlil qiling.
XULOSA
“Multisim” dasturi bilan sodda yoki murakkab anolog va raqamli qurilmalarni yaratish, modellashtirish va o’rganish mumkin. Elektrotexnik zanjirlarni tuzish, qidirilayotgan natijalarni qisqa vaqtda aniq olish va grafiklarni jozibali namoyish etish imkonini beradi. Elektrotexnika fanidan Multisim dasturi asosida mashg’ulotlar olib borilganda talabalarning mustaqil fikrlashi rivojlanadi. Maruza mashg’ulotida olingan nazariy bilimlar mustaxkamlanadi. Amaliy mashg’ulotlarda bajarilgan ishlar orqali olingan natijalarni tahlil qilish ko’nikmalariga ega bo’ladi. Bu esa talabalarning fanga va ilmiy tadqiqot ishlariga qiziqishlari ortadi.
Xozirgi davrda masofaviy o„qitishga bo„lgan ehtiyoj juda yuqoriligi sababli elektrotexnika fanining barcha mashg„ulotlarida Multisim dasturidan samarali foydalanish mumkin. Talabalarni doimiy ravishda ilmiy faoliyatga qiziqishini rivojlantiradi va vaqtdan unumli foydalanishni o’rgatadi.
“Multisim” dasturi bilan bo’lajak mutaxassislarning mustaqil o’quv faoliyatlarini rivojlantirish, o’quv va ilmiy ishlarining mushtarakligini taminlash, talabalarni ilmiy tadqiqot ishlariga jalb qilish, shular asosida yetuk mutaxassis tayyorlash va sifatini oshirishga erishish mumkin bo’ladi. Zamonaviy elektr va elektron qurilmalarni loyihalash va ishlab chiqish katta aniqlik va chuqur tahlilni talab qiladi. Bundan tashqari, bajariladigan ishlarning katta hajmga egaligi va murakkabliligi sababli kompyuter texnologiyalaridan foydalaniladi.
Electronics Workbench Multisim dasturiy kompleksi elektr zanjirlarni dasturiy loyihalash va imitatsiya qilish vositalaridan biri bo’lib hisoblanadi. U elektr zanjirlarni va elektron qurilmalarni loyihalovchi korxonalarda va oliy o’quv yurtlarida qo’llanilishi mumkin.
Men ushbu kurs loyihasini bajarish davomida ko’plab yangi bilim va ko’nikmalarga ega bo’ldim. Electronics Workbench Multisim dasturida ishlash uchun yanada ko’proq amaliy va nazariy bilimlarni o’zlashtirdim.
Mantiqiy elementlar va ular asosida yasaladigan ko’pgina qurilmalar bilan yaqindan tanishib ularning ishlash tamoillarini hususan Shifrator qurilmasini ishlash xususiyati va tarkibi haqida chuqur o’rgandim va visual loyihalash dasturi orqali ushbu qurilma loyihasini yaratib ishlashini o’rganib chiqdim.
Do'stlaringiz bilan baham: |